Images de page
PDF
ePub
[ocr errors][ocr errors][ocr errors][merged small][merged small][ocr errors][ocr errors][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small]

noftris figillatas. Datum anno Domini millefimo
ducentefimo fexagefimo tertio, die Martis poft fe-
ftum beatæ Mariæ Magdalena. Acte de Blein.

Autre Obligation du meme Nuz.

Niverfis præfentes litteras infpecturis vel audituris, Nuz Sen. miles, falutem in Domino. Noveritis quod Dominus Herveus de Leon mihi dedit & conceffit Ballum de terra Domini Yvonis de Coetmor jam defuncti, videlicet illud quod ad ipfum pertinebat de feodo fuo tenendum ab ipfo, ficut feodum fe præftat, videlicet quod ego debeo effe propinquior fibi quam alicui Domino ratione dicti Balli ufque ad legitimam ætatem capitalis hæredis Domini Yvonis de Coetmor ; ita quod fi hæredes Domini Salomonis de Coetmor & eorum mater, & filii Silveftri de Coetmor & eorum mater, & Oliverius filius Yvonis de Coetmor aliquid peterent ab ipfo Herveo ratione dicti Balli, ego debeo ipfum garantizare erga ipfos tradendo eis fine fuga & fine lite illud quod judicatum fuerit in curia fua: ita tamen quod fi Dominus Yvo de Coetmor aliquam surprisiam fecerit fibi feu patri suo duobus annis ante guerram defuncti Domini Hervei de Leon patris fui, in qua ipfe deceffit, ego teneor dimittere fibi dictam furprifiam, falvo jure fuo & jure prædicti hæredis, cum ipfe hæres ad legitimam ætatem pervenerit. Infuper fi ipfe voluerit habere caftellum de Coetmor, ita fi guerram habuerit, ego debeo reddere feu dimittere fibi caftellum fine conditione aliqua, quo ufque dicta guerra finietur: ita tamen quod fi ego voluerim, poffum morari in dicto caftello cum uxore mea & duobus Armigeris & una domicella ; & cum dicta guerra finita fuerit, tenetur reddere mihi dictum caftellum fine aliqua conditione, falvo rehabere dictum caftellum, fi alteram guerram habuerit. Et fciendum eft quod ipfe non poteft profequi me nec hæredes meos de rebus exiftentibus in Rupe-morvan tempore quo pater ejus deceflit, falvo jure fuo contra hæredes dicti Yvonis de Coetmor & contra alios, & falvo jure ipforum. In cujus rei teftimonium & munimen prædicto Herveo præfentes litteras dedi figillo meo figillatas. Datum die Mercurii in fefto beati Jacobi Apoftoli anno Domini MCCLXIII. Titre de Blein.

ceffaria, quæ fibi & heredibus fuis competere vide
buntur, & ad pafcendum & nutriendum quinqua-
ginta animalia, qualia dictus Nicholaus & ejus he-
redes in dicta forefta voluerint ponere & nutrire in-
termittendo & amovendo eadem quotiefcumque
fibi viderint expedire. Iftam autem donationem te-
neor ego & heredes mei pro me garentizare dicto
Nicholao & fuis heredibus poft ipfum in perpetuum
contra omnes. In cujus rei teftimonium & muni-
men dedi dictis Nicholao & ejus heredibus pre-
fentes litteras figilli mei munimine roboratas. Da-
tum anno Domini millefimo ducentefimo fexage-
fimo tertio menfe Septembri. Acte de Blein.

Lettre de l'Official de S. Brieu à Vincent Arche-
veque d. Tours.

Everendiffimo Patri ac Domino Vincentio Dei

gratia Archiepifc. Turonenfi, Officialis Brio-
cenfis fuus devotus Clericus, falutem & obedien
tiam debitam tanquam Patri aç Domino cum omni
fubjectione, reverentia & honore. Reverendæ Pa+
ternitati veftræ facimus effe notum, quod venera→
bilis Pater Simon Dei gratia Briocenfis Epifcopus

eft peregre profectus, neceffitate fuæ Ecclefiæ Brio-
cenfis exiftente: Paternitatem veftram attentius exo-
rantes quatinus ipfius abfentiam probabilem in hac
facra unctione futuri Pontificis Namnetenfis habea
tis veftra gratia excufatam. Datum in magno figillo
curiæ Briocenfis die Lunæ ante Cathedram fancti
Petri, anno Domini MCCLXIII. Valeat dominatio
veftra per tempora longiora in Domino Jefu Chri-
fto. Acte de l'Eglife de Tours.

Conceffion faite au Prieuré de Combourg par la
Dame de Roquefpine.

Niverfis, &c. Juliana Domina de Rocha-Efpi na, falutem. Noveritis quod nos refignationem & eleeemofinam quam vel quas Robinus filius primogenitus defuncti Herveti de Valle fecit Prioratui B. Martini de Comburnio de decimis quas idem Robinus habebat in feodo noftro apud Vallem Mahaudi in parrochia de Combor, ratas habemus. In cujus rei teftimonium prefentes litteras figillo noftro, una cum figillo kariffimi filii noftri Gaufridi de Monte-boucheri militis in hoc confentientis duGratification faite par Alienor de Porhoet à Ni-e sceau de la Dame eft brife; l'autre eji entier, &gr4, Ni-ximus figillandas. Actum anno Domini MCCLX111. vé num. 24. Pris fur l'original à Marmoutiers.

colas le Percerre.

Niverfis præfentes infpecturis litteras, Alienor

univerfi quod ego dedi & conceffi fideli meo Ni-
cholao le Pecerre pro fervitio fuho mihi fideliter jam
impenfo totum tenementum, quod vocatur tene-
cum pertinentit

videlicet planis, pafcuis, aquis, nemoribus, & aliis
omnibus, fitum in parrochia de Lodeiac à via qua
itur de burgo de Lodeiac, ad capellam de Perenef-
fata, & à terra de la Bofcherie ufque ad viam qua
tenditur de Crahan ad foreftam de Lodeiac, poffi-
dendum & habendum in pofterum jure hereditario
pure, libere, abfolute, pacifice & quiete, & fine
exactione aliqua dicto Nicholao & ejus heredibus
de uxore legitima procreandis ; tenendo tamen de
me & meis heredibus. Preterea in eadem liber-

tate dedi & conceffi dicto Nicholao & ipfius here-
dibus ufagium fuum quitum & liberum in nemori-
bus & herbagiis in forefta mea de Lodeaç, videli-
çet ad conftruendum, reficiendum, & claudendum
herbergamentnm in dicto tenemento & ad alia ne-

[merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][ocr errors][merged small]
[merged small][ocr errors][merged small][merged small][merged small]

bent ufagium plenarie ad omne opus fuum & fuæ Abbatiæ in noftris foreftis de Tremelin & de Cou

lon, &c. Datum anno Domini 1264. Titre de faint Jacques de Monfort.

Gratification faite à Geoffroi Gaupicher par Alienor de Porhoet.

Niverfis prefentes litteras infpecturis & audi

[ocr errors]

falutem in Domino. Noverint univerfi quod ego dedi & conceffi fideli meo Gaufrido Gaupichier pro fervitio fuo mihi fideliter jam facto ufagium fuum quittum & liberum in nemoribus, herbagiis, & pafcuis & omnibus aliis in foresta mea de Lodeac, & ad conftruendum & reficiendum, claudendum herbergamentum fuum de Blelin fitum in parochia de Lodeac, cum adjacentibus eidem herbergamento, & ad pascendum & nutriendum quinquaginta animalia qualiacumque dictus Gaufridus & ejus heredes ex Alicia de Capella uxore fua procreandi in dicta foresta mea voluerint ponere & nutrire, intromittendo & amovendo eadem quotiefcumque fibi viderint expedire, & ad omnia alia que fibi & fuis heredibus competere videbuntur, tenendo à me & meis heredibus quite & libere, pacifice, abfolute, & fine aliqua exactione dicto Gaufrido & fuis heredibus in perpetuum poffidendum. Iftam autem donationem ego A. teneor & heredes mei poft me garantifare dicto Gaufrido & prefatis heredibus fuis in perpetuum contra omnes. In cujus rei teftimonium & munimen dedi Gaufrido predicto & ejus heredibus ex dicta Alicia procreandis prefentes litteras figilli mei munimine roboratas. Datum anno Domini MCCLXIV. menfe Maii. Scellé. Pris aux Archives de Blein fur l'original.

Vente faite à Pierre de Bretagne par Alain d ́Avaugour Seigneur de Mayenne.

UN

'Niverfis, &c. Alanus d'Avaugor miles Dominus Meduanæ, falutem in Domino. Noveritis quod nos Domino Petro de Britannia militi, filio nobilis viri J. Ducis Britanniæ vendidimus quidquid juris, proprietatis, &c. habebamus, tam ex fucceffione matris noftræ, quam amittæ noftræ quondam Domino Meduanæ, quam etiam ratione filiorum & filiarum noftrarum,natorum ex deffun&ta Clementia quondam uxore noftra, quam etiam dicti filii & filiæ habebant, feu alii ex fucceffione dictorum Clementiæ & filiorum & filiarum, in villa de Dinanno & caftello de Lehonio, & in tota caftellania de Dinanno & de Lehonio, & in omnibus aliis locis in Britannia, exceptis illis quæ ante tempus hujus venditionis in maritagio dederamus filiabus noftris, &c. Et eft fciendum quod hæc omnia vendidimus dicto Petro cum omnibus homagiis, ligenciis, & obeiffanciis & juribus quæ nobis competunt, pro xvI. millibus libris Turon. de quibus nobis eft fatisfa&um. Si vero contigerit quod aliquis liberorum noftrorum ex dicta Clemencia, vel aliquis alius ad quem fucceffio quacumque

craftino B. Catarinæ anno Domini MCCLXVIII. Ch. de Nantes. Papiers non inventoriés.

Engagement de la ville de Coetprat fait par Geoffroi de Hennebont à Eon Picaui.

ХА

Tous ceux qui verront & orront cefte prefente Lettre, Alen de Tregarantuc Alloué en la Vicomté de Rohan en iceluy temps, falus en noftre Seignor. Sachent tos que Gefroe de Hembont en noftre prefence estably & en droet à engagé à Eon Picaut & à fa femme tote la ville de Coetpras, fi comme ele fiet o totes fes apartenances en bois, en plen & eue, laquelle fiet fur Ouft en la paroiffe de Noeal fus dous cens livres & cent fouz de la monée corante dusque à xx. ans prechens à venir contant de la datte de cette Lettre en acquittant par checun an de dex livres, defquelles dous cens livres & cens fols ledit Gefroy fe tient & tint pardevant nos que par efchange, que par deniers por paé. Et fi laditte ville ne valoit les dex livres de rente par checun an ledit Gefray a graé par devant nos & eft tenu le parfaire au grant & au valent en fa terre à la prechene d'icelle ville de Coetpras & cant les xx. ans feront accompliz les dits Eon & fa femme font tenuz & devent rendre icelle ville de Coetpras quitte & deflivre &c. Ce fut donné en l'an de Noftre Seignor mil & dous cens & fexante & quatre le jor de Vendredy avant latare Jerufalem ; & fel avenoit que la femme Eon moreift dedans le terme, laditte Ville doit torner audit Geffré ou à fes hers. Tit. de Blein. Les fceaux font perdus.

UNi

Donation faite entre les mêmes.

Niverfis præfentes litteras infpecturis vel audituris Gaufridus de Haenbunt Scutarius, falutem in Domino. Noveritis quod ego dedi & conceffi bona voluntate Eudoni Picaut Scutario & fuis he redibus, coheredibus, vel ejus mandato poft ipfum totam terram, jus & dominium quam & quæ Alanus Baftardus Oliverii de Lanvaos militis frater meus habuit, feu habere debuit & potuit in parochia de Noyal, apud Sant Gonnery, & etiam apud San&tum Gildafium vel alibi in dicta parochia ratione donationis à dicto Oliverio quondam patre meo eidem Alano factæ ; & infuper LX. folidos annui redditus in eadem parrochia in perpetuum ad tenendum præmiffa de me & de meis poft me, ficut homo ligius meus, vel fui ficut homines ligii mei vel meorum, falva tamen fide fua in omnibus & erga Comitem Britanniæ & erga Oliverium Senefcallum Vicecomitatus de Rocan & fuos, &c. In cujus rei teftimonium & robur dedi eidem Eudoni iftas prefentes litteras figillo meo proprio figillatas. Datum & actum menfe Decembri anno Domini millefimo CC. LX. IV. Archives de Blein.

Exemption de bail accordée par le Vicomte de Rohan à Olivier le Sénéchal & à fa pofterité. e ratione ex parte dicta turis Alanus Vicecomes de Rohan miles, faUnivers vel, faNiverfis præfentes litteras inspecturis vel audi

Clemencia feu hæredum ipfius deveniret, contra hujufmodi venditionem veniret & præmiffa retraheret, nos in excambium eorum quæ retraherentur, eidem Petro concedimus & affignamus fexcentas libras monetæ currentis annui redditus in hæreditate & fucceffione quæ ad nos pertinent ratione D. Henrici patris noftris in terra de Goylou, &c. A&ta fuerunt anno Dom. MCCLXIV. & nos præfentes litteras figillavimus figillo noftro apud Parifius die Lunæ in

lutem in Domino fempiternam. Notum facimus, quod nos pro nobis & hæredibus noftris quitamus benigne & fideliter concedimus Oliverio Senescallo in Vicecomitatu de Rohan militi & fuis hæredibus & fuccefforibus in perpetuum Ballia omnium terrarum quas idem Oliverius & hæredes fui tenent à nobis & noftris hæredibus, & tenere intendunt;nec nos feu hæredes noftri poffumus aliquid petere à di

[ocr errors]
[merged small][merged small][merged small][ocr errors][merged small][ocr errors][ocr errors][ocr errors][ocr errors][ocr errors][ocr errors]

&to Oliverio nec à fuis hæredibus in dictis terris ra-
tione Ballii; nec poffumus nos nec hæredes noftri
perturbare feu prohibere quin præfatus Oliverius
& hæredes fui poffint condere fen facere teftamenta
fua prout fibi viderint expedire, falvo tamen jure
noftro in rebus aliis omnibus, exceptis Balliis ante-
dictis. Et fi contigerit quod idem Oliverius vel ali-
quis hæredum fuorum decedant inteftati, de con-
filio hominum fuorum debet eligi unus ex amicis
tempore Oliverii feu hæredum fuorum, qui ele&tus
debet cuftodire terras tempore Oliverii & hæredum
fuorum & expertus ad commodum, utilitatem &
opus earum tempore hæredum Oliverii fupradicti.
Et fi idem electus decederet vel male dictas terras
cuftodiret, vel male uteretur exitibus earumdem,
dicti homines poterunt alium de amicis dictorum
Oliverii & hæredum fuorum eligere ad cuftodien-
das dictas terras, & earum exitus ad opus & com-
modum hæredum Oliverii fupradicti nec poffu-
mus nos nec hæredes noftri perturbare quin hære-
des dicti Oliverii fint in pacifica poffeffione dicta-
rum terrarum in quacunque ætate fint, nec dene-
gare quin recipiamus eos tempore in homines no-
ftros in qualicunque ætate fint conftituti; nec etiam
poffumus nos nec hæredes noftri compellere dictum
Oliverium nec hæredes fuos, qualefcunque fint, ad
maritandum seu matrimonium contrahendum.Sup-
plicamus etiam nos Domino noftro Comiti Britan
niæ & eidem concedimus, quod fi nos vel hæredes

nx
noftri contra præmiffa vel aliqua præmifforum pro-
cefferimus vel fecerimus in aliquo, quod in tempo-
re omnia præmiffa faciat integra, omni contentio-
ne noftra dimiffa penitus & amota. Noverint in-
fuper univerfi, quod idem Oliverius pro fe & hæ-
redibus fuis quitavit Ballia in tota terra quam tem-
pore ipfe & fui hæredes tenent & tenere intendunt
à nobis & hæredibus noftris in Vicecomitatu de Ro-
han eifdem modo & puncto quibus dicta Ballia ei-
dem & fuis hæredibus quietamus, prout fuperius
continetur. In quorum præmifforum teftimonium
& munimentum præfentes litteras figilli noftri mu-
nimine duximus roborandas anno Domini 1264.
Pris fur une copie collationnée à l'original.

Lettre de l'Official de S. Brieu à Vincent Arche-
véque de Tours.

centio Dei gratia Turonenfi Archiepifcopo,

lis, falutem & reverentiam Patri ac Domino debi-
tam & devotam.

Cum nos proprii corporis infirmitate detenti &
maxime pluribus negotiis Ecclefiæ noftræ inevita-
bilibus impediti hac die Dominica in fefto beato-
rum Apoftolorum Petri & Pauli una vobifcum &
aliis Suffraganeis veftris, ad confecrationem venera-
bilis viri S. Dei gratia Maclovienfis Electi apud Tu-
ronos non poffimus perfonaliter intereffe : Paterni-
tatem veftram dignum duximus exorandam, quate-
nus hac vice abfentiam noftram habeatis veftri gra-
tia excufatam ; ratum enim habemus & gratum quic-
quid vos & Suffraganei veftri fuper confecratione
prædicta, dictis die & loco duxeritis faciendum.
Bene & diu valeat Paternitas veftra. Datum in fe-
fto B. Johannis Baptiftæ anno Domini M. CC. LXIV.
Titre de l'Eglife de Tours.

La Coutume du Port de S. Mahé affermée au Duc
par le Vicomte de Leon.

Sachent

Duc

Nota

tous ceux, &c. Hervé Viconte de Leon, &c. 1269. puem rever
que nous affermemus à noble Prince

боїсу ват
A
e fois
à noftre cher Segnor, à Jahan Duc Bretanne noftre que es feigners
Cotume de noftre port de faint Mahé o totes les ap-
partenances duc à fet anz de la date de ceftes pre- Le Due, noble prince

de

Avetous appellent

Donné

просим

fentes Lettres, o le gré e o la volenté Margilie no-
Leon jadis ; c'eft à favoir por tres mil livres de doune on Dud
stre mere la deguerpie Hervé noftre pere Viconte Tilver de Comte
monae corante de Bretanne de queus icelui Duc a
fet noftre gré, e à nous paé bien e laeammént, totes
voes en cele manere fi noftre terre chiet en balle Leg.
dedens iceus fet anz, icelui Duc ou fes hers pour-
ront tenir celi Cotume après le tanz d'icelui balle
de ce qu'il en faudra de celui terme, &c. Nos dun-
ques Hervé Viconte de Leon, & Margilie devant
dite renunzames à privilege de Croez prise e à pren-
dre e à totes autres exceptions de dret e de fet, e a
refon doere, &c. nous faellames ceftes prefentes
Lettres de nos feaus ; e à grener tefmoignage Ivon
par la grace Deu Evefque de Leon, e Ivon Reli-
gioux home Abé du Releq par nos praeres faelle-
rent ceftes Lettres de leurs propres feaus, &c. Le,
Samedi prechen aprés la Tozfaint, l'an de grace
noftre Segnor MCCLXV. Cha, de Nan. Arm. T. caf.
C. num. 5.

Ди Dell relaques pas terre chiet en balle. Dashohen

Reverendo in Chrifto Patri ac Domino Vin- Reglement d'Etienne Evêque de Dol touchant les

Officialis Briocenfis, falutem, & ut Patri ac Domi-
no obedientiam debitam ac devotam.

Noverit veftra reverenda Paternitas, quod Si-
mon permiffione divina Briocenfis Epifcopus, cau-
fa peregrinationis eft abfens, nec poterit apprehen-
dere ipfum citatio veftra, de comparendo Turonis
Dominica in fefto Apoftolorum Petri & Pauli ad mu-
nus confecrationis electo Maclovienfi à vobis im-
pendendum; unde Paternitatem veftram attentius
exoro, ut ipfum hac viçe veftri gratia, quoad hoc
habere dignemini excufatum in Dom. Valeat veftra
Paternitas per tempora longiora. Datum in figillo
Curia Briocenfis die Luna in vigilia B. Johannis
Baptiftæ anno Domini M. CC. LXIV. Acte de l'Eglife

de Tours.

Lettre d'Etienne Evêque de Dol au même.
Everendo Patri ac Domino Vicentio Dei gra-

vina permiffione Dolenfis Ecclefiæ Minifter humi-
PREUVES. Tome I.

habits des Clercs.

Niverfis, &c. Stephanus miferatione divina Dolenfis Ecclefie Minifter humilis, & ejufdem loci commune Capitulum falutem in Domino. Cultum divini Nominis in Ecclefiam noftram cupientes augeri, & honeftatem chori & clauftri noftri ad laudem & honorem omnipotentis Dei, ipfo annuente, & in melius reformari, in Capitulo noftro generali celebrato in vigilia B. P. ad Vincula & aliis diebus ad hoc continuatis; proinde de confenfu omnium Canonicorum tunc ibidem prefentium duximus ftatuendum : ut quatuor pueri de noftro choro affumantur & eligantur ad ferviendum in Ecclefia noftra Dolenfi, maxime in Matutinis majore Miffa & Vefperis, ita quod per fingulos annos duo ex ipfis pueris percipient finguli fingulos denarios cum Epifcopo qui pro tempore fuerit, & alii duo finguli fingulos denarios cum Capitulo Dolenfi, quamdiu in fervitio Ecclefie Dolenfis fupradicte remanebunt. Quod fi propter culpam vel negligentiam illos amoveri contigerit, alii in locum

[ocr errors]
[ocr errors]
[ocr errors]

eorum fubrogandi hoc idem cum Epifcopo & Capitulo percipient & habebunt. Item ut inter Canonicos & Capellanos, feu Clericos chori in ipfo choro aliqua diftinctio in habitu cognofcatur, ftatuimus: ut nullus, nifi Canonicus utatur publice pilleo de pinillis in Ecclefia Dolenfi; & fi quis contra hoc venire prefumpferit, eo prefente in choro cum pileo de pinillis, ceffetur penitus à Divinis. Innovamus etiam antiquum ftatutum : ut nullus Canonicus, five Clericus chori, de nocte vel de die, intret chorum fine çaligis & tibialibus. Et ne divinum turbetur officium, Canonici & Clerici, quamdiu Miffa vel Hore celebrantur, abftineant in choro à confabulationibus que ad officium divinum non pertinent & fi fimul loqui voluerint, chorum exeant ficut in antiquis confuetudinibus fuper hoc editis & juratis continetur. Item ftatuimus, ad confufionem computi evitandam : ut Prepofitus Capituli femel in anno, videlicet in Capitulo proximo poft Octavas Pentecoftes computet in Capitulo de mifiis & receptis, & tunc in dicto Capitulo ordinetur de Prepofito faciendo in anno fequenti, &c. Actum in dicto Capitulo anno Domini MCCLXV. Des Titres de l'Eglife de Dol; du Livre appellé Ala

nus.

Accord entre les Seigneurs de Leon.

UNiv

Niverfis præfentes litteras infpecturis & audituris Herveus filius Salomonis de Leonia miles, falutem in Domino. Noveritis, quod poft omnes contentiones motas inter Dominum Herveum de Leonia Dominum Caftri-novi & nos ex altera ad bonum pacis devenimus in hunc modum, videlicet quod nos dimifimus dicto Domino Herveo de Leonia & fuis hæredibus parrochiam, quæ.......... Meillonec fitas in Diocefi Venetenfi & omnem terram, quam habemus apud Minichi-Paul & apud Baz infulam rationeDomini Hervei de Leonia quondam avi noftri...... habebamus & habere poteramus in fupradictis terris & parrochiis. Dimifimus infuper cum dicto Domino Herveo de Leonia & cum fuis hæredibus hofpites & Burgenfes, qui fuerunt in. . . . . Landerinau cum fuis rebus faefinis, tali modo quod nos feu hæredes noftri non poffimus aliquid petere de præmiffis, feu & reclamare à dicto Domino Herveo de Leonia, nec.... dictum Dominum Herveum de Leonia & hæredes fuos fuper omnibus rebus prædictis & eidem dimiffis contra nos & contra hæredes noftros, falvo tamen hominibus noftris tenere faifinas..... Leonia, præterquam in his terris dimiflis fuperius nominatis, & falvo fimiliter hominibus dicti Domini Hervei de Leonia tenere faifinas fuas in terris, quæ remanent nobis, quomodo ipfi tenebant tempore defunctorum Domini Salomonis quondam patris noftri & Hervei de Leonia quondam patris dicti Domini Hervei de Leonia Domini Caftri-novi, præterquam in iftis terris & hominibus & poffeffionibus... ... dimiffis & conceffis & fuperius nominatis. Iftam autem pacem pro nobis & pro noftris hæredibus tenemur fideliter obfervare & etiam inita quod portet..... & fimiliter nobis tegrare, & noftris. Dimifimus etiam dicto Domino Herveo de Leonia Domino Caftri-novi & fuis hæredibus illam partem de Ploeapennoc, quæ cooperta eft de forefta..... fui habitantes in dicta plebe Apennoc cum fuis terris faefinis. Et de omnibus terris &

nia & in omnibus cum affenfu Salomonis filii noftri primogeniti, & fpontanea noftra...... & pronoftris erga dictum Dominum Herveum de Leonia firmiter & fideliter obfervare, & etiam erga fuos. In cujus rei teftimonium & robur præfentes littéras eidem Domino Herveo Domino Caftri-novifigillo noftro dedimus figillatas. Actum & datum die Jovis proxima ante feftum Apoftolorum Philippi & Jacobi anno Domini millefimo ducentefimo fexagefimo quinto. Pris fur l'original à Blein. Les endroits ponctués font rongés des rats.

poffeffionibus, que nobis remanent per iftam pacem, venimus homo Domini Caftri-novi, ficutjunior majori feu feniori. Iftam vero pacem per om

Vente faite par Thomas Deve à Matheline de
Sefmaifons veuve de Geoffroi le Jeune.

ituris Joannes Mirothe tunc temporis PræNiverfis præfentes litteras infpecturis vel aupofitus Nannetenfis, Mauricius Guignet Senefcallus Haimerici Daveir militis in feodo fuo de foffa Nannetenfi ratione Mabiliæ uxoris fuæ, filiæ defuncti Hervei le Felle militis, falutem in Domino fempiternam. Noverint univerfi quod Thomas di&tus Deve, filius defuncti Gaufridi dicti Juvenis quondam civis Nannetenfis, vendidit coram nobis Matheæ de fuis domibus viduæ quondam uxori dicti defuncti Gaufredi & ejus hæredibus quidquid juris, proprietatis, Dominii habebat in omnibus conqueftis factis à dicto Gaufrido patre fuo & à dicta Mathea durante matrimonio inter ipfum Gaufridum & dictam Matheam pro quadam pecuniæ fumma de qua dictus Thomas coram nobis fe tenuit plenarie pro pagato.... falvo jure & dominio Domini Comitis Britanniæ & D. Haimerici Daveir militis fupradicti & cujuflibet alterius. Datum menfe Julii anno Domini 1265. Pris aux Archives de la Breteche,

Echange fait entre Geoffroi de Henbont & Eudon

UNIV

Picaut.

Niverfis Chrifti fidelibus præfentes litteras infpecturis vel audituris Gaufridus de Haenbunt Scutarius, falutem in Domino. Noveritis quod coram nobis conftitutus Alanus Bastardus frater nofter fpontanea & pura voluntate fua excambiavit cum Eudone Pycaut Scutario Domino de Tyhaenri totam terram, quam dictus Alanus habebat in Vicecomitatu de Rochan in feodo noftro ratione donationis Oliverii de Lanvaos quondam patris noftri, videlicet totum id quod idem Alanus habebat apud Pembual & apud Benec & duo tenementa, quæ idem Alanus habebat in parochia de Saent Goneri juxta villam Pagani, & unum quarterium filiginis, quod idem Alanus habebat annui reditus in dicta parochia pro octo libris annui reditus, quos idem Eudo fituavit eidem Alano in terra ipfius Eudonis apud Kemené-Theboé ratione Adelicia. Noveritis etiam quod poftmodum nos Gaufridus Haenbunt Scutarius excambiavimus bona & pura voluntate noftra cum dicto Eudone totam villam de Gurengoet & tria tenementa quæ habebamus apud Saent Goneri in eadem parochia & quandam terram quæ nuncupatur Cleciovic in dicta parrochia cum omnibus pertinentiis, reddibus, & exitibus omnium præmifforum & fingulorum & etiam unum eftagium cujufdam ftagni in terra noftra prope terram ipfius Eudonis fuper rivulo, qui defcendit de Saent Gonery ad aquam quæ vocatur feu nuncupatur Aute, & contulimus in excambium prædicto Eudoni præmiffa omnia pro prædictis terris, redditibus nominatis fuperius, quos per præ

[merged small][merged small][ocr errors][merged small][merged small][merged small][merged small][ocr errors][ocr errors][ocr errors][merged small][merged small]

meshomes de ma partie du Pont devoient avoir lór ulage en la ditte foreft par la raifon de la partie du Pont & por lor faefines, que il y avaent au temps que les parties de la terre du Pont furent faites entre nos, & avant en telle maniere que les dits Seignors de Loheac & dou Chateaubrient devent énquerre leaument quele faifine & quel ufage les ho-, mes au dit Olivier avent en la ditte forest au temps que les parties de la terre de Pont furent faites entre nos, & avant & de cefte chofe leaument enquife à lor poier & les dits Chevaliers nous devent rendre lor leal dit & lor leal efpard; & fi les douz ditz Chevaliers ne poient acorder ensemble des devant dites chofes, ils devent aporter lor dit & lor efgart à la cour le Conte de Bretagne, é iceli dit ou efgart o lequel la cour le Conte jugera & efgardera de droit des ditz & des efgarts des dous Chevaliers fera tenu ferme & eftable, & des autres contenz qui font contenuz en cefte Letre, c'est à favoir, dé Daube & de fon roncin & de lefcoufe de icelui Daube & d'un home à Monfor Eon du Pont,qui dit nic que Olivier de Tremar prift fi comme lên dit, & d'un autre home au dit Eon, qui fut pris en la terre arable de Saint Guidas & de lomenage au Veyer du Pont nos fuimes mis enfement en dit & en l'efgart aux dits Chevaliers & nos en devent rendre lor dit & lor efgart fans que nos puiffons aler encontre par plet ne par complet, ne par nulle raison en nulles

dictum excambium dictus Eudo habuerat à dicto Alano & tenebat à nobis ratione dicti excambii, ita videlicet quod dicta villa de Gurengoet & prædicta tria tenementa & dictum Clenovic cum omnibus pertinentiis fuis & fingulis & prædictum eftagium dicti ftagni remanebunt dicto Eudoni & ejus mandato in puram & perpetuam hæreditatem & quod fuper eifdem ipfum Eudonem vel mandatum ipfius contra omnes debemus garentizare & deffendere, ita tamen quod totum excambium tam apud Pembual, tam apud Knec, quam dicta duo tenementa & dictum quarterium filiginis annui reditus, prout eadem habuerat à dicto Alano per prædictum excambium remaneant nobis & noftris in puram & perpetuam hæreditatem per prædictum excambium inter nos & dictum Eudonem factum. Juravimus etiam quod contra præmiffa vel aliquid præmifforum per nos, nec per alios, vel alium non veniemus, nec venire procurabimus, vel confentiemus in futurum, & hæc juravimus fuper Evangeliis facro-fan&tis & debet tenere dictas terras & excambium à nobis ficut homo ligius nofter, vel mandatus ejus falva fide fua erga Comitem Britanniæ & erga Oliverium Senescallum & fuos, ita tamen quod poft deceffum dicti Eudonis mandatus ejus, qui dictas terras tenuerit,debet obedire nobis propinquior, quam alicui alii, excepto Oliverio Senecallo & fuis. In cujus rei teftimonium præfentibus litteris falvo jure noftro & cujuflibet figillum noftrum duximus apponendum. Datum anno Domini 1265. Pris fur l'original fcellé d'un fceau en las de foie, qui reprefente une fleur à plufieurs branches fous lesquelles font deux oifeaux: & autour on lit ces mots : Sigillum Gaufredi de Henebunt.

Lettre de la Ducheffe Blanche au Roi d'Angle

[ocr errors]

terre.

Son très-chier Seignor Henry par la grace de Deu Roy d'Engleterre, Seignour de Irland, & Duc d'Aquitene, Blanche Ducheffe de Bretagne, faluz & reverence, e foi apparellie à faire fa volente cum à fon chier Seignour. Sire je vous prie, fi vous pleft, que vous me villude voftre eftate, lequeul noftre Sire par fa grace face touzours bon; quar fachiez, mon chier Seignour, que j'ei ment très grant joie toutes les fois que je puis oir & favoir bones noveles de vous. Sachiez, Sire, que ma Dame Beatrix voftre chier file e la noftre eft encore deherte de fa feivre; mais elle en eft mout amande, la Deu merci, & nous dient les Fifechiens, que fa feivre ne li puet par longein durer, e vous prie,mon chier Seignour, que s'il avoit riens en nos parties que vous le me mande, commandez cum à la voftre; quar fachez, Sire, que je arroie mout trèsgrant joie de ferre voftre volente à mon poer. E fachiez, Sire, que Artus eft mout bon fuffifant, e mout beil, la Deu merci, e nostre Sire vous gart. Rymer Tom. 1. pag. 830.

Compromis entre Olivier de Cliçon & Eudon du

Pont.

A Tous ceus qni ceftes prefentes lettres verront

& orront Olivier Seigneur de Cliçon Vallet e Eon Seignor du Pont Chevalier, faluz en noftre Seignor. Scachent touz que nos nos fuimes mis fus monfeigneor Jeffroy de Chateaubrient & fus Monfeignor Guillaume de Loheac Chevaliers dou content nous unions in fore du tent que nous avions fus la foreft du Pont, d'endroit ce que ge Olivier Seignor de Cliçon difoie que PREUVES, Tome I.

manieres fus totes les chofes davant nommées. Et de cette chofe tenir & aveir ferme eftable mout avons fiancé & ottroié par les fermens de nos corps an mains aux ditz Chevaliers, & deit cefte chofe eftre terminée & accomplie dedans la quinzaine de la me Aoft prochaine à venir; & fi les ditz Chevaliers ne poient les devant dites chofes enterriner& accomplir dedans le temps devant nommé, il poent çelui terme alonger à lor volenté. Et en tefmoin de verité nous avons mis nos feaux à ceftes prefentes Lettres por cefte chofe confermer. Ce fut fait & donné à Nantes le jor de Mercredi avant la fefte S. Barnabé Apoftre en l'an de grace 1265. Chat. de Nantes Arm. V. cass. E.

Lettre du Duc au Roi de France.

A Son très-hault Seigneur Louis

la

par grace de Dieu noble Roy de France; Jehan Duc

Letive remarquable

de Bretagne, falus, & foit appareillé à fon fervice a les teves in en toute chofe, Comme l'Evefque de Rennes nous qualites ait faict adjourner par devant vous à la quinzaine de la Touffainct à ly refpondre de ce qu'il voudra nous demander, & il nous ait faict plufieurs tors & plufieurs griefs fus terre, fus noftre jurifdiction temporelle fur le reffort de la Cour dou Regaire que nous devons avoir, lefquelles chofes nous tenons de vous en fief & en hommage, dont nous le voulons fuivre pardevant vous; nous prions & requerons voftre Haulteffe que vous l'adjournez à iceluy jour meifme à nous refpondre de ce que nous ly voudrons demander ; & ce faifons-nous à fçavoir à voftre Haulteffe par ceftes prefentes Lettres fcellées de noftre fcel. Ce fut donné le Lundy après la faint Remy l'an de grace MCCLXV. Sur une copie communiquée par M. de Guenegaud.

[merged small][ocr errors][merged small][merged small]

olwier De Clicon Valleh

« PrécédentContinuer »