narchia, tota, inquam, illa Cajetani idea ac regula perit, si vel in uno casu hæresis fallit. Attamen sic elabitur : « Posse dici quòd Papa nec >> simpliciter, nec in casu hæresis habet superio>> rem in terris, sed subest potestati ministeriali >> universalis Ecclesiæ, quoad solam depositio» nem. » At interim extorquetur vel ab invito illud, subest; neque efficiet ullâ arte Cajetanus, eum qui, ut deponatur, subest, non etiam subesse, ut convincatur et ut judicetur. Neque item efficiet, ut is qui habeat judicem, non habeat superiorem. Quis autem negaverit ministerialem esse Ecclesiæ potes hæresim lapsi. tatem? Respectu Christi certè; Papæ quidem Suaris labores æquè irriti circa depositionem Papæ in respectu, ministerialem esse, quâ Papa judicetur ac deponatur; nec si millies dixerit Cajetanus, omnesque argutias exhauserit, ulli persua-rantis conatus irritos. « Hic, inquit 2, Cajetanus Vidit Suarez Cajetani mirum in modum labo debit. Sanè operæ pretium est intueri ut se torqueat, dum potestatem illam ministerialem exponit. Ait enim potestatem illam, quà Papa deponitur, tripliciter considerari posse. « Tria enim, inquit, >> inveniuntur in Papâ; scilicet papatus, persona » quæ est Papa, puta Petrus, et conjunctio » utriusque,... ex quâ conjunctione resultat Pe>>trus papa. »> His positis subdit : « Et quoniam » amotio Papæ, sive per renuntiationem, sive » per depositionem, sive per ejectionem non est » corruptio papatus, nec Petri, sed conjunctio>> nis papatus et Petri; idcirco diligentissimè et >> cautissimè oportet pro regulâ habere ante men» tis oculos, cùm de amotione Papæ tractatur, » quòd non requiritur potestas superior Papà, » sed superior conjunctione inter Petrum et pa>> patum. >> » mirè se vexat, ne cogatur admittere in casu >> etiam hæresis concilium stare super Pontifi» cem. » Et ille quidem assentitur Cajetano neganti casum ullum esse, quo certus et indubitarecurrit: in casu hæresis, Pontificem ipso facto tus Pontifex superiorem agnoscat, et ad illud depositum esse. Ne tamen in illa quæ jam relata sunt,'incurrat incommoda, illud, ipso facto, non valere dicit, nisi post Ecclesiæ declarationem. At jam illa omnia redeunt : si Papa accusandus, citandus, judicandus veniat, ergo habet superiorem; ac prohibere nemo potest, quin illa, quam Suarez postulat, declaratio Ecclesiæ, non sit illius judicantis actus. expedit : « Quando Ecclesia Papam hæreticum Id quidem sentit vir sagax. Cæterùm sic se » deponeret, non ipsa tanquam superior, sed ex >> consensione Christi Domini juridicè declararet Hæc Cajetanus operosissimè tribus exequitur >> eum hæreticum esse, atque adeo prorsus inprolixissimis capitibus xx, xxI et XXII. Quâ sanè doctrinâ facilè demonstraveris, ne Nestorium » dignum Pontificis dignitate, tumque ipso facto >> immediatè deponeretur à Christo3.» Quid sit quidem, exempli gratiâ, ab Ephesino concilio, tanquam superiore fuisse depositum. Quis enim autem illud, consensione Christi Domini, hæreticum adeoque indignum declarare, et quæ non videat depositionem eam non esse corruptionem episcopatûs, qui sanè in Ecclesiá catho- tandem illa sit Christi Domini consensio ? spelicâ manet integer; neque etiam Nestorii, qui cialisne ea, an generalis, et quatenus nobis comincolumis superest; sed conjunctionis episcopa-perta sit, exponat qui potest. Certè quæ in Ectûs cum Nestorio: atque adeo concilii Ephesini potestatem non esse superiorem episcopo Nestorio, sed superiorem conjunctione inter Nestorium et episcopatum : quæ quàm vana et absurda sint omnes intelligunt. Quare et illud vanum est, quòd illa potestas quâ Papa hæreticus deponitur, « licèt minor pa>> patu, habet tamen vim coactivam, non super » Petrum papam, sed super conjunctionem pa» patûs et Petri,... in causâ hæresis; ita quòd » illa potestas relata ad Papam est ministerialis, >> relata ad conjunctionem Petri et papatûs in clesià rectè legitimèque fiunt, Christi, non dico consensione, sed auctoritate fieri confitemur, et eatenus Christus verè in Ecclesiâ est per suum Spiritum omnia administrans. Cæterùm immediatè, hoc fieri, id est, nullâ interpositâ Ecclesiæ auctoritate, nec Suarez dixerit, ut profectò ipse, haud minùs quàm Cajetanus sese inani opera vexasse videatur. At enim Suarez ait: ut, in electione Papæ, electores non conferunt ei potestatem, sed per 4 Caj. de comp. elc. cap. XXI. sect. vi, n. 9. - Ibid. n. 10. Suar. de Fid. disp. x, sonam designant, cui Christus conferat; ita qui, deponunt, personam designant, cui Christus abroget potestatem: neque ab similia dixerat Cajetanus; sed hæcnihil ad nos.Id certè quærimus an non Ecclesia aliquam exerceat jurisdictionem super eum quem citet, quem convincat, quem declaret inhabilem, ac potestate destitutum. Verba quærunt illi; nos rem ipsam intuemur. Certè electores Papæ, genus aliquod jurisdictionis exercent in electum, quippe qui eidem papatum conferant, cujus detrectantis excusationes admittere, si justæ videantur, vel si iniquæ, respuere, atque ad onus suscipiendum cogere omnino possint. Sed ut ut sit, jus illud in privatum exercent: nou enim electus verè perfectèque est Pontifex, antequam saltem acceptaverit in depositione verò potestas exercetur in certum Pontificem, qui proinde non ut homo privatus, sed jam ut Pontifex judicanti subsit, ac proinde aliquo in casu, nempe in casu hæresis, inferior habeatur. Huc accedit quòd non tantùm certò hæreticum, sed etiam suspectum, et diffamatum judicare, adeoque vel damnare, vel absolvere debeat Ecclesia, ut et Joannem Driedonem dicentem audivimus, et doctissimi quique confitentur, propter ingens fidei periculum. Unde glossa in caput Si Papa, dist. XL, verbo. A fide, sic habet : « Hic specialiter fit mentio de hæresi, ideo » quia etsi occulta esset hæresis, Papa de illâ » posset accusari, sed non de alio occulto cri» mine: » quo casu nec recurri possit ad illud: Papam ipso facto esse depositum. Neque enim suspectus de occultâ hæresi, aut etiam diffamatus, ipso jure est depositus; sed venit accusandus, convincendus, deponendus, si contumax esse judicetur et incorrigibitis. Neque verò hæc commemoramus quòd illud, declarativè aut destitutivè deponi Pontificem, magni ad fidem catholicam momenti esse putemus. Ea namque omnia, cùm in idem re ipsâ redeant, habemus promiscuè; quanquam nostra, ut planiora ac simpliciora, præferimus. Neque placet per verborum circuitus et ambages in ea recidere, à quibus primâ specie abhorrere videaris. 4 esse vellent omnimodam, et quocumque in casu absolutam romani Pontificis potestatem. Id egregiè sensit Albertus Pighius Campensis, et Cajetanum irrisit, falsa et inania, ac verba potiùs quàm argumenta proferentem. Sic enim arguit virum : « Hoc vide, quo pacto non sit evidens >> repugnantia; posse Ecclesiam, aut concilium » deponere Papam hæreticum, et tamen nullo » unquam casu super ipsum auctoritatem habere. » Planè contradictionem implicat ut judex non » sit supra reum, atque eum in quem profert >> damnationis sententiam. » Accumulat alia quæ depositionis sententiam præcedant; reum citare, examini subdere, ut ad interrogata repondeat cogere, quæ sine coactivâ potestate non possint fieri. Neque Cajetani responsiones prætermittit. « Nihil, inquit, prodest hic subterfugere, et la» tebras et diverticula quærere, dicendo Eccle» siam aut concilium in hæresis casu ex ministe>> riali illâ potestate habere vim coactivam, non » quidem super Clementem, et Julium, sed super >> conjunctionem papalis auctoritatis cum illis, » idque non simpliciter, sed in solo casu hæresis. » Nugari enim est istud, et non ad rem respon» dere. » Et urget nullo casu subditum fieri posse concilio eum, quem absolutè supremum, conciliisque omnibus superiorem Christus constituerit; nullamque aliam huic reperit difficultati expediendæ viam, quàm suum illud, oppidò nimium et absurdum Papam hæreticum esse non posse, nequidem ut privatum. Ita cùm adversarii alii in angustias redigantur, alii vana et ridenda, alii nimia et apertè absurda excogitare cogantur, nobis certè hæc effugere omnia, et in avitâ sententiâ planâ et simplice permanere licet. Idem Albertus Pighius quærit 2, post canonistas atque theologos omnes, quid fieret si Papa captivus, si perpetuâ mentis alienatione teneretur. Tunc enim concilium sine Pontifice congre-` gari posse, et de ipso decernere passim asserebant et necessarium videbatur. At ille ideæ, quam informaverat, superioritatis intentus, in captivitatis casu expectandum esse asserit, cùm tamen ea tam diuturna esse queat, ut Ecclesiæ provideri necesse sit de mentis alienatione, ut à quindecim sæculis nunquam evenerit, ita nec futurum unquam esse confidit. Quæ cùm optantis potiùs quàm disputantis sint, en alios præter hæresim casus, quibus concilium supremâ auctoritate, ac sine Pontifice, de Pontifice decernere, reique ecclesiasticæ providere debeat. Albertus Pighius unum esse ejusmodi casum admittit, cùm est dubia incertaque Pontificis 'Pigh. assert. Hierarch. Eccl. lib. vi, cap. XIV, XVI. 2 Ibid. cap. XVIII, electio. At miror cur eum casum, ut alios, possi- » tiquos Ecclesiæ ritus et consuetudines ab apobilem esse non neget. Qui enim absurdius est,» stolicâ traditione manantes immutare vellet. aut Ecclesiæ periculosius, hæreticum esse Ponti- Tunc schismaticus, nec minùs quàm hæreticus n recens à tificem, aut diutissime captivum, aut mente cap- dejiciendus esset. Quâ potestate? tum, quàm ita dubium, ut longâ annorum serie, Christo creatâ et constituta ? an ipsi Ecclesiæ jam nec agnosci certò possit, etiam à rectè quæren- inde ab initio concredità? exponant, si possunt, bus? Interim grassantur hæreses per Ecclesiam, qui omnem Ecclesiæ potestatem in unum Papam nulloque gubernatore certo, Petri navicula fluc- concludunt, eumque in omni casu superiorem tuat, atque in eâ navigantes hàc illàcque jactan- esse volunt. Nos verò hos casus non studiosè contur: quod in infando illo schismate sæculi XIV quirimus, neque ultro ingerimus huic quæstioni factum esse constat. Id antequam contigisset, si sed ex Duvallio et aliis non suspectis auctoribus, à Pighio quæreretur, an fieri posset, ex illis ideis ut huic loco necessarios inserimus. præclaris, quod nunquam hactenus tot antè elapsis sæculis factum esset, nec fieri posse confideret. Sed casus improvidos, ac si quæ mortalibus mala evenire possint, non nisi experientiâ magistrâ di- De concilii auctoritate, quà Papa teneatur in fidei causis, scimus. CAPUT VIII. Duvallii locus. Addamus aliam ex Duvallio quæstionem: an concilium legitimo modo coactum et legitimo modo procedens, Papa per legatos præsidente, in iis, quæ ex unanimi legatorum ac Patrum con Respondebunt alii his improvisis casibus, si occurrerint, Deum provisurum, neque tam sollicitè quærendum nobis, quid tum facto opus esset. Quis autem hoc neget, Ecclesiæ suæ provisurum Deum? Sed planè provisurum intelligimus, non novâ in terris constitutâ potestate. Qua-sensione de fide decreta sint, « ante confirmatiore eam potestatem, quâ provideri possit, servari integram, non pessumdari evertique oportet. Iterum tertium quartumve casum habemus, quo concilium de Papâ judicet, et quidem se nesciente, universalis Ecclesiæ auctoritate collectum; casum nempe schismatis. Neque hic tantùm reponimus eum schismatis casum, quo ex dubia electione dubius esset Pontifex, ut in illo fœdo schismate XIV sæculi, sed etiam quo certus Pontifex fiat schismaticus. Id autem ne dubites posse contingere, triplicem hujus rei casum Andreas Duvallius, non suspectus auctor, ex Turrecrematâ et Cajetano cardinalibus, non item suspectis, adducet: « Ii, » inquit, dignitatis pontificiæ acerrimi propug>> natores affirmant Papam posse esse schismati» cum in his casibus: primò, si se à communione >> totius Ecclesiæ, et omnium episcoporum, ob » aliquam causam injustam separet, et solùm » cum quibusdam sibi cohærentibus communi» care velit... Secundò, si nollet ampliùs officio >> Pontificis fungi, nec tamen subesse ei qui pro » se eligeretur, sed se schismaticorum conventi» culis adjungeret. Tertiò, aiunt quidam, si an Duv. de supr. R. P. potest. part. m, quæst. 1. p. 433. >> nem sit infallibile, quamvis Pontifex nullam Duval. ibid. part. iv, quæst. VI. p. 525. -3 Dom. Soto in. Iv Sent. dist. xx, g. 1, art. IV. Duv. loc. cit. p. 831 et seq. 1 obedire ipsi veritati per Spiritum sanctum reve-Driedone ageremus, facilè ostendimus summâ ip- Utcumque est, licet per Duvallium credere Pa- At pars alia, quæ magis Pontifici gratificari videbatur, haud multò leviora proferebat. Nam etsi Pontificem notoriè etiam, et contumaciter scandalosum, deponi posse negabat; at invito eo colligi synodum à cardinalibus; at cardinalibus deficientibus, Patres ultro convenire posse; at moneri Pontificem; at corripi; at si cogentes synodum impedire velit, impunè contemni quin etiam, si excommunicet, pro schismatico haberi; quippe qui cum catholicis episcopis legitimâque synodo communicare teneatur, ac deinde deponi. At si ecclesiasticam pervertat disciplinam, si clerum vilipende Atqui eam auctoritatem non facit Papæ infallibilitas, quam reverà in legatos transmittere non potest; sed Ecclesiæ totius, non ab ipso Pontifice profecta, sed à Christo collata; quæ cùm Duval-re, si latâ sententiâ canonem de percussoribus lius concesserit, si ab ipso quæratur, an non etiam possit, dissentientibus legatis, valere decretum, haud facilè videtur se expedire posse. Legati enim ipsi non sunt infallibiles, quibus adhærere synodus teneatur, sed tota synodus id à Christo habet, adeoque decretum, præsidentibus legatis, non tamen necessariò consentientibus, fieri et stare posset: alioquin nec sufficeret formula Tridentina, « Sacrosancta œcumenica et generalis Tri» dentina synodus, in Spiritu sancto legitimè » congregata, præsidentibus in eâ Sedis aposto>>licæ legatis, statuit, decernit, definit, etc., » nisi etiam consentientibus adscripsisset. Quid autem tali decreto, ex sententiâ Duvallii, facto, confirmatio addat, alia difficultas alibi extricanda. Hic certè sufficit tale concilium necessariò confirmandum à Pontifice, qui ejus auc toritati stare teneatur. CAPUT IX. Propter quæ scelera in Pontificem animadverti possit; canonistas ferè omnes, non iisdem licèt verbis, in eamdem rerum summam convenire. Memoratum à nobis est sub Eugenio IV ab ipsi obedientibus, summâ contentione animorum fuisse agitatum, propter quæ scelera Pontifex indubitatus accusari ac judicari posset. Ac passim consentiebant, nunquam id fieri posse, nisi propter unam hæresis causam. Cæterùm non eo secius in varias sententias abierunt. Pars enim aiebat Papam si scandalosus et incorrigibilis videatur, de hæresi suspectum, neque jam indubitatum esse Pontificem : quo jure asserebant in eum avimadverti posse, extremâ etiam sententiâ, eâ glosquòd contumacia sit hæresis. Hæc docebant in ipsâ Eugenii curià Ludovicus romanus, Antonius Rossellus, aliique complures quos quidem, cùm de Dionysio Carthusiano et Joanne ▲ Gloss. in cap. Si Papâ, dist, XL. sâ nixi 1 clericorum tollere, si alia facere, unde Ecclesiæ status decolorari videatur, si hæreticos à pœnis hæreticorum in præjudicium officii sanctæ Inquisitionis absolvere, si dispensationes noxias concedere aggrediatur, repugnantibus canonibus, non modò non parendum esse, neque iniqua mandata, aut injustissimas excommunicationes admittendas esse; verùm etiam contra eum brachium sæculare implorari, ac vim vi pelli posse consentiebant. Hæc passim Jacobatius; hæc deinde Duvallius '; hæc alii omnes, quorum proinde certas constantesque sententias referre pigeat; ut profectò Pontifici quoque præstet, coram synodo semel æquo jure agere, ac legitimum judicium experiri, quàm hæc extraordinaria pati à subjectis, omnibusque risui ac contemptui esse, ac nihilo secius loco dejici, et declarari schismaticum, si excommunicatione tueri se pergat. Et hæc tamen sunt, propter quæ hodie omnia concuti atque everti clament; imò verò non hæc, sed longè leviora, cùm ne hæc quidem, passim à canonistis firmata, clerus gallicanus proferat. Quæ cùm apud me reputo, subit admirari quantùm in homines possit inanis verborum sonus, qui, cùm audierint synodum Papâ superiorem esse, statim reclamabunt, ac si fortè ea vox in buccam venerit, erroneum dicent: iidem, si per alia verba, ac veluti per circuitum molliorem in eadem venias, sedati pacatique admittent : at profectò non efficient, ut erroneum sit planis ac simplicibus verbis explicare mentem, atque eum, qui sit judex, appellare superiorem. Quod verò conciliis occumenicis datam universim à Christo immediatè potestatem nolunt, haud equidem intelligo, quo pacto stare possit cum iis, à concilio Constantiensi pronuntiatum esse, poquæ ipsi asserunt. Nam ultro confitentur, meritò testatem conciliis à Christo immediatè datam Duv. loc. cit. part. 1, q. 11, p. 88. Jacob., lib. v, VII, 1x, pass, Vid. in alter. Append.Labb. his certè casibus; si Papa sit hæreticus, vel schis- | maticus, vel dubius. At ego lubens quæsivero quo loco Christus in illis speciatim casibus eam potestatem synodo immediatè contulerit? Certè in Scripturis nullam invenimus à Christo in Ecclesiæ ministros sive dispersos sive congregatos collatam potestatem, nisi ubi dicit: Quodcumque ligaveritis: quodcumque solveritis, etc., et: Si Ecclesiam non audierit, etc., et: Qui vos audit, me audit, aliaque ejus generis: quæ qui dit, me audit, aliaque ejus generis: quæ qui dixerit ad hæretici, aut schismatici, aut omnino dubii Pontificis casum meritò pertinere, rideatur. Certum est ergo intelligi hæc universim dicta, neque aliter pertinere ad illos speciatim casus, nisi quòd universim dictis, hos quoque speciales casus comprehendi necesse sit. si Quæ ratio cardinalem Jacobatium de superioritate tractantem movit usque adeo, ut statim exclamaret 1 « Profectò iste passus mihi valde » est difficilis ; quia si concludam nullam potes>>>tatem clavium datam esse Ecclesiæ, quomodo >> poterimus dicere, quòd Ecclesia et concilium >> judicet de titulo papatûs, quia sine jurisdictione >> non rectè quis judicat. » Ac reverà, synodus quo jure judicat de papatu litigantes? Pontificem hæreticum, quo jure deponit, seu declarat depositum? Quo jure tot aliis in casibus ab ipso Jacobatio probatis, invito Pontifice, synodus seipsa colligit, ut delinquentem moneat atque corripiat: à quo eam omnem subitò accipit potestatem, nullam à Christo immediatè potestatem jurisdictionis accipit? An fortè à Pontifice in ipsum Pontificem? At revocare posset positivo tantùm jure concessam, cujus dominum esse volunt. An fortè quòd scriptum sit: Hæreticum devita 2; quanquam id haud magis ad Pontificem spectat, quàm ad quoscumque alios? Sed etiam scriptum est, ut subtrahatis vos ab omni fratre ambulante inordinatè : neque tantùm de hæreticis ; verùm etiam de fornicariis, avaris, ebriosis, cæterisque scriptum est, cum hujusmodi nec cibum sumere 4; ut si hæc et similia in certis casibus videantur dare episcopis aliquam potestatem, ea ad alios casus æquo jure trahatur. Non alia tamen hujus causæ præsidia apud doctissimos invenias; nisi fortè addas rationem naturalem et jus naturale defensionis, et ipsam necessitatem, et alia ejusmodi ; quæ utcumque se habeant, certè patere longiùs quàm ad schisma et hæresim alii contenderint. Quare nulla solutio est, nisi nobiscum agnoveris et generatim traditam à Christo potestatem esse, et hujus administrandæ rationem à Patrum traditione esse repetendam. 3 CAPUT X. De infallibilitate, positis quæ necessariò conceduntur, nullam superesse veram difficulatem: unum Albertum Pighium consentanea dixisse, sed nova et inaudita, et ferè ab omnibus spreta, in quæ tamen adversarii necessariò deducuntur, si sua cohærenter tueri velint. cultas, et illud: Rogavi pro te, ne deficiat fides Ergo jam sola occurrit de infallibilitate diffitua', ne alii cribrentur, et in areâ ventilentur : Confirma fratres tuos, petræ firmitate : et illud: Super hanc petram ædificabo Ecclesiam meam, eam 2; ideo, inquiunt, quia ædificata est super et portæ inferi non prævalebunt adversus illam petram. Quæ si ita valent, ut pontificia infallibilitatis propugnatores urgent, Pontificem firmiorem esse necesse sit; neque rem aliter se per se petram, ipsâ Ecclesiâ per eam sustentatâ habere contendunt. Verùm id refugit animus. tentatà sit firmior, expendamus. Atque ego hic Quæ proinde petra, ipsâ Ecclesià per eam sussi Scripturam penitus, per avitam ac perpetuam traditionem explicare cœpero, agam præposterè, qui in ipso limine totum ædificium collocare aggrediar. Placet ergo ad ipsum recurrere quæstionis fontem, et quæ inter catholicos certa sint memorare. Ac profectò certum est, ferè omnium ratu dignum; certum, inquam, errorem à Ponconsensu, præter Albertum Pighium, nec memotifice, non modò intus credi, sed etiam palam doceri ac prædicari posse, quod Joannem XXII fecisse satis constat : et quod Joanni XXII non contumaciter, ut ejus pervicaciæ causà, ut hæcontigit, certum est prædicari posse usque adeo Ecclesiæ evenire posse, ut sit hæretica et infidereticum et infidelem deponi necesse sit. At id lis, nemo, nisi impius et hæreticus ausit asserere. Ergo absurdissimum est non esse Ecclesiam ro mano Pontifice firmiorem. Tum Ecclesiam errare non posse certâ et catholicâ fide ab omnibus creditur, et apertè est in apostolico Symboio pronuntiatum, quo Papa ipse salvus est: Credo in Spiritum sanctum, sanctam Ecclesiam catholi Pontifex, sententiam dicit, inter sanctos et cacam. De Pontifice, quatenus separatim, etiam ut tholicos adhuc litigatur. Partim asserunt, partim dubitant, partim negant, et ab Ecclesià ipsâ post motam quæstionem à tot jam sæculis saltem suspensa sententia est. Falsum ergo et commentitium, ne quid dicam gravius, majomitudinem; imò verò absurdum in Ecclesia non rem esse in Pontifice quàm in ipsâ Ecclesia firesse majorem, quæ certiore auctoritate et traditione constet. Hæc interim ex communi omnium sententia; nunc rem funditus excutere liceat, 4. Luc. xxii. 52. - Matt. XVI. 18 2 |