E. Halévy, Histoire du peuple anglais au XIX siècle. T. 3. 18301841. 25 fr. Hachette.

J. Jaurès, Histoire socialiste de la révolution française. T. 5. La révolution en Europe. Nouvelle édition. 425 p. 15 fr. Paris, Humanité. A. Mayer, La République au conclave et l'alliance avec Rome en régime de séparation. Le conclave de Venise 1794, 1799, 1800. 140 p. Paris, Presses universitaires. 10 fr.

Souvenirs de la princesse de Ligne née Lumbomirska 1815-1850. v. Oest en Cie. 2e ed. 408 p. 20 fr.

A. R. Auer von Welsbach, Mein Dienstleben. Verkürzter Neudruck der vom Finanzministerium 1864 unterdruckten Originalausgabe. Hersg. v. R. Payer-Thurn. Wien u. Leipzig, C. Tromme in Komm. (VIII. 118 S.). O. Bauer, Die österreichische Revolution. Berlin Buchhandlung Vorwärts. (IV u. 294 S.).

Oscar Blum, Russische Köpfe. Kerenski enz. Berlin, Schneider. 121 S. Giovanni Giolitti, Denkwürdigkeiten meines Lebens. Mit einem Briefe Giollittis und ein Charakterbild des Staatsmannes von Olindo Malagodi. Stuttgart u. Berlin, Deutsche Verlagsanstalt. 1923.

Tim Klein, Die Befreiung 1813, 1814, 1815. Urkunden, Berichte, Briefe und Geschichtliche Verbindungen. 100-150 tsd. Ebenhausen b. München, Langewiesche. 1923.

F. Klühs, August Bebel. Der Mann und sein Werk. Berlin, Dietz. 352 S.

Lukomski, Erinnerungen. Die Zeit des europäischen Krieges. Der Anfang von Russlands Verfall. Der Kampf mit den Bolschewisten. Ubers. v. A. von Hamm. .Bd. 2. Berlin, Kirchner. 285 S.

Graf Max Montgelas, Leitfaden zur Kriegsschuldfrage. Berlin. De Gruyter. (IV. 208 S.).

Hermann Stegemann. Geschichte des Krieges. Bd. 4. Stuttgart u. Berlin. (XIV, 708 S.).

A. v. Taube, Fürst Bismarck zwischen England und Russland. Ein Beitrag zur Politik des Reichskanzlers in den Jahren von 1871 bis 1890. Stuttgart, Kohlhammer. (VI u. 156 S.).

B. Schwertfeger, H. v. Kühl und H. Delbrück, Ursachen des Zusammenbruchs. Entstehung, Durchführung und Zusammenbruck der Offensive von 1918. Gutachten. Berlin, Hobbing. (XV, 243 S.).

Alfred Graf von Waldersee, Denkwürtigkeiten, bearb. v. H. O. Meisner. Bd. 3. 1900-1904. Stuttgart u. Berlin, Deutsche Verlagsanstalt. (V. 276 S.)

Graf Witte, Erinnerungen. Einl. v. O. Hoetzsch. Ubersetzt v. H. v. Hoerner. Berlin, Ullstein. 581 S.

Tant' Alie of Transvaal, Her Diary 1880-1902. Translated from the Taal by E. Hobhouse. 318 p. Allen & Unwin. 6 s.

H. H. Asquith, The genesis of the war. 314 p. Cassell. 25 s. G. N. Barnes, From workshop to war cabinet. With an introduction of Lloyd George. 328 p. Jenkins. 7 s. 6.

G. O'Brien, The Irish revolution and how it came on. 468 p. Allen. 16 s. E. Cotton, The ideals of Theodore Roosevelt. 330 p. Appleton. 10 s. 6. H. F. Livingstone Wilson, Livingstone. The Master Missionary. 238 p. Hodder. 3 s. 6.

K. Morris, The story of the Canadian Pacific Railway. 122 p. Stevens. 3 s. 6.

A. viscount Northcliffe. My journey round the world. Edited by C. and St. J. Harmsworth (1921-22). 337 p. Lane. 12 s. 6.

S. Pearlman, A history of trade unionism in the United States. 313 p. Macmillan. 9 s.

E. T. Raymond, Lord Rosebery. The man of promise. 263 p. Unwin. 10 s.

INHOUD VAN TIJDSCHRIFTEN.

Bijdragen voor vaderlandsche geschiedenis en oudheidkunde. X, afl. 3 en 4. S. P. Haak, De wording van het conflict tusschen Maurits en Oldebarneveld; III. De krijgsbedrijven van 1601-1605. IV. De souvereiniteitskwestie. N. Japikse, Een onuitgegeven levensbericht van J. L. Huber. J. de Vries, De laatste vikingtochten in de gewesten van den Nederrijn. A. K. A. Gijsberti Hodenpijl, De gouverneurs van Koromandel. Christiaan van Teylingen (1761-1765) en Pieter Haksteen (1765-1771). .W. A. Beelaerts van Blokland, Oorkondencritiek en Zegelkunde. N. Japikse, Nederlandsche historische literatuur.

Indische Gids. XLV, 10. G. A. N. Scheltema de Heere, Over de Oostindische landsarchieven.

Nederlandsch Archievenblad. XXXI, 1. J. Smit, Het verdwijnen van archiefstukken. C. D. J. Brandt, Een bijdrage tot de kennis der privaatoorkonde. D. Th. Enklaar, De jaarstijl van bisschop David van Bourgondië. Boekbespreking: Verslagen omtrent 's Rijks oude archieven, door A. A. van Schelven, met naschrift van R. Fruin.

De Vrije Fries. XXXVII, 3. L. J. van Appeldoorn, De historische ontwikkeling van het grondbezit in Friesland.

Verslagen en mededeelingen Vlaamsche academie.

J. Mansion, Welke taal spraken de Merovingers?

Jan. Mrt. 1923.

Nederlandsch archief voor kerkgeschiedenis. XVII, 2. J. Lindeboom, Petrarca's leven beschreven door Rudolf Agricola. A. Eekhof, Grotiana in Noord-Amerika.

Tijdschrift voor Indische Taal-, Land- en Volkenkunde. LXII. F. W. Stapel, De Ambonsche,,moord". H. E. Steinmetz, Uitbreiding van oudheidkundig onderzoek.

Het Boek. 12, 8. M. J. Schretlen, De uitvinding der boekdrukkunst en de Coster-overlevering.

Jaarboek Amstelodamum, XX. C. G. 't Hooft, Het kasteel 't Huis t'Amsterdam en de oudste geschiedenis der stad. H. Brugmans, Het oproer te Amsterdam in 1835.

Gids. Oct. 1923. S. van Brakel, Economische historie en historische economie. J. Huizinga, De Universiteit van Nederlandsch Indië. Nov. S. van Brakel, Over Werner Sombart en zijn opus magnum.

De Economist. 1923, Oct. J. G. van Dillen, Amsterdam als wereldmarkt der edele metalen in de 17e en 18e eeuw.

Stemmen des Tijds. XII. Z. W. Sneller, Stadhouder Willem IV en de plannen tot herstel van den koophandel.

Historisch Tijdschrift. II, 2. H. Gruber S. J., Der engere Zusammenschlusz zwischen Angelsächsischer und Romanischer Freimaurerei seit 1921 und dessen wahre Bedeutung. G. Gorris S. J., Dr. W. J. F. Nuyens. G. A. Meijer O. P., Twee meeningen aangaande het auteurschap der Imitatie uit den laatsten tijd. Charles Poulet, Courrier français.

Le Moyen âge, XXXV. j. A. Brutails, La géographie monumentale de la France aux époques romane et gothique. E. Jordan, Le politique ecclésiastique de Roger I et les origines de la légation sicilienne.

J. Billioud, De la date de la perte de Chypre par la branche légitime des Lusignan.

Revue historique. T. 118. mai-juin 1923. F. Braesch, Les petitions du Champs de Mars, 15-17 juillet 1791. M. Bloch, L'origine et la date du Capitulaire de Villis. T. 119. juillet-août. A. Degert, Le mariage de Gaston d'Orléans et de Marguerite de Lorraine. F. Braesch, id. J. E. Gerock, Les lignes de Wissembourg ou de la Lauter et la frontière septentrionale de l'Alsace. T. 129. sept.-oct. 1923. A. Degert, id. H. Weil, Chevalier de Gentz. Deux lettres inédites à Louis XVIII (30 mars, 10 août 1805).

Revue d'histoire et de philosophie religieuse. III, 3. J. Pannier, Recherches sur l'évolution religieuse de Calvin jusqu'à sa conversion. A. Chavas, L'évolution de la pensée religieuse de Vinet. IV. 4. J. Pannier, id. F. Macler, Crétientés orientales.

Revue d'histoire diplomatique. XXXVII. 2. De Meneval, Lettres de la reine Hortense et du prince Louis-Napoleon 1824-1836. G. Labouchère, Guillaume Ancel, envoyé résident en Allemagne (1576-1613). Weil, Les préliminaires de l'expédition de Portugal en 1807. XXXVII. 3. W. M. Kozlowski, Le dernier projet d'alliance franco-polonaise (179293). De Meneval, id F. Charles-Roux, Une négociation pour l'évacuation de l'Egypte. G. Labouchère, id.

Revue belge de philologie et d'histoire II, no. 1. F. de Moreau, Un évêque de Tournai au XIVe siècle: Philippe d'Arbois. J. de Lefèvre, Les ambassadeurs d'Espagne à Bruxelles sous le règne de l'archiduc Albert. 1598-1621. C. van Langendonck, Le mouvement colonial en Belgique au XVIIe siècle. No. 2. P. Thomas, Histoire et Philologie. J. Bidez, Boèce et Porphyre. H. van der Linden, La forêt charbonnière. V. Tourneur, Le sou de 12 deniers de la loi des Francs ripuaires. H. Pirenne, Un contraste économique: Merovingiens et Carolingiens. U. Berlière, Honorius III et les monastères benedictins. J. Cuvelier, Les préliminaires du traité de Londres (29 août 1604). L. van der Essen, Le rôle d'un ambassadeur au XVIIe siècle. No. 3. P. Cloché, La politique étrangère d'Athènes de 371 à 361. J. Jouguet, Les légides et les indigènes Egyptiens. E. Cavaignac, Le calendrier ptolémaique. L. Halphen, Les origines asiatiques des ,,Grandes invasions". Berlière, id. Cuvelier, id.

Annales révolutionnaires. 1923. janv. H. Sée, Les sociétés d'agriculture. F. Uzurau, Une relation inédite de la fète de la Fédération. A. Mathiez, Mémoire apologétique, adressée à Robespierre par Fourcade. mai. A. Mathiez, La vraie nature de l'opposition entre les Girondins et les Montagnards. H. Sée, Le sentiment démocratique chez J. J. Rousseau. La Révolution française 1923, avril-juin. A. Aulard, La théorie de la violence et la Révolution française.

La Révolution de 1848. 1923, mars-avril. L. Eisenmann, La noblesse hongroise et l'abolition des droits féodaux en 1848. — mai-juin. J. Godart, Le journal d'un bourgeois de Lyon pendant la Révolution de 1848. Mlle Vergez-Tricom, La vie politique et les partis à Lyon en 1852. juillet-août. G. Vauthier, Mgr. de Quelen, archevêque de Paris et le gouvernement de Louis-Philippe.

Archiv für Sozialwissenschaft und Sozialpolitik, 51, 1. H. v. Eckardt. Schicksal und Bedeutung der Industrie in der russischen Revolution 1917 bis 1922.

Mitteilungen des Oesterreichischen Instituts für Geschichtsforschung. XXXIX, 3. F. Schneider Papst Johann XV und Ottos III. Romfahrt. F. Bilger, H. v. Treitschke in seinen Briefen.

Kant-Studien. XXVIII, 1–2. Th. Ziehen, Zum Begriff der Geschichtsphilosophie.

Historische Zeitschrift. 128, 2. W. Lenel, Der Konstanzer Frieden von 1183 und die italienische Politik Friedrichs I. Th. v. Karg-Bebenburg, Nochmals der Nymphenburger Vertrag (Frankrijk-Beieren 1741). S. Riezler, Eine Biographie König Ludwigs II. von Bayern. 128. 3. H. Steinacker, Oesterreich-Ungarn und Osteuropa. E. Rothakker, Savigny, Grimm, Ranke. Ein Beitrag zur Frage nach dem Zusammenhang der historischen Schule.

Preuszische Jahrbücher. B. 192. H. 3. E. Daniels, Eine Geschichte der Englischen Politik. G. von Schoch, Bismarck und die orientalische Frage im Jahre 1870. B 193. H. 1. F. Salomon, Robert Cecil, dritter Marquis von Salisbury. H. 2. E. Daniels, Benjamin Disraeli, Earl of Beaconsfield. H. 3. G. v. Below, Das gute Recht der politischen Historiker. J. Croner, Die Entwicklung der deutschen Börsen von 1870-1914. Archiv für die Geschichte des Sozialismus und der Arbeitersbewegung, X 2, 3. P. Szende, Verhüllung und Enthüllung. Der Kampf der Ideologien in der Geschichte. W. Gerloff, Steuerwirtschaft und Sozialismus, E. Bull, Die Entwicklung der Arbeiterbewegung in den drei skandinavischen Ländern 1914-20. G. Mayer, Ein Spitzelbericht Lassalles über sich selbst.

The classical quarterly. XVII, 3, 4. M. Cary, A constitution of the United States of Greece.

English historical review. Oct. 1923. R. Graham, The_papal schism of 1378 and the English province of the order of Cluny. R. N. Kershaw, The elections for the Long Parliament, 1640. R. Lodge, The Hanau controversy in 1744 and the fall of Carteret. H. W. C. Davis, Brougham, Lord Grey, and Canning 1815-30. G. O'Brien, The Irish free trade agitation of 1779.

KORTE AANTEEKENINGEN.

Een prachtuitgave. In 1647 verscheen bij Joan Blaeu te Amsterdam een Latijnsch werk van Caspar van Baerle over het bedrijf der Nederlanders in Brazilië, voorzien van tal van fraaie platen en kaarten. Deze uitgave is tegenwoordig zeer zeldzaam geworden. De heer S. P. l'Honoré Naber heeft onlangs dit werk vertaald en van een inleiding voorzien. De firma Nijhoff heeft voor deze nieuwe uitgave, die getiteld is Nederlandsch Brazilië onder het bewind van Johan Maurits, grave van Nassau, 1637-1644, het formaat van den oorspronkelijken druk (folio) behouden, omdat de meerendeels zeer fraaie kaarten en platen, welke niet mochten ontbreken, bij verkleining te veel zouden verliezen. Zoo ontstond een werk, dat in fraaiheid van uitvoering het origineel evenaart. Het boek is gedrukt op speciaal daarvoor vervaardigd, uit de hand geschept papier en is versierd met gegraveerde titelprent, portret en 67 kaarten en platen. De prijs der in perkament gebonden exemplaren bedraagt f275, die der overige, in half rood leder gebonden, ƒ225 per stuk. De firma Nijhoff verdient voor de uitgave van een dergelijk kunstwerk ongetwijfeld hulde. Het is echter wel jammer, dat, ten gevolge van deze luxueuse wijze van uitgave, het wetenschappelijk werk van den heer l'Honoré Naber slechts in een zeer beperkten kring bekend zal worden. Want hoeveel Nederlandsche historici kunnen zich de weelde veroorloven om voor een enkel boek eenige honderden guldens neer te tellen? J. G. v. D.