litte pendente coram nobis, contra dictum comitem vel terram suam in prejuditio jurisdictionis nostre aliquid attemptare presumat. Sit (?) pro certo quod si secus fecerit, cum comite jam dicto in sua justitia deesse non possumus nec debemus contra ipsum et terram suam quantum de jure poterimus procedemus. Anno Domini M° CC XXXIII, die Veneris post octavas Pentecostes. Com (Chartularium Campania, Fonds latin 5993, f. 154. Pièce justificative BB Le Chapitre demande au Roi la permission d'élire un nouvel abbé. 1215. (Voir page 49.) Item quod capitulum Sancti Martini Trecensis petierunt licentiam a domino rege eligendi abbatem post mortem abbatis ipsorum Johannis. Omnibus presentes litteras inspecturis Th. decanus totumque capitulum Beati Nicholai Sezannie salutem in Domino. Noveritis quod Willelmus, prior de Dochia et Johannes, thesaurarius beati Martini Trecensis, recognoverunt coram nobis quod ipsi nuntiaverant domino Regi Navarre, comiti Campanie, mortem fratris Johannis quondam abbatis sui, et ipsi a capitulo suo missi petierant licentiam eligendi alium abbatem a rege supradicto. Nos autem ad petitionem eorumdem canonicorum sigillum nostrum presentibus apponi fecimus in testimonium predictorum. Actum die Veneris proxima post festum beati Luce evangeliste anno gratie M° CC° XL° Vo. (Chartularium Campaniæ, fonds latin 5993, f. 440. Com muniqué par M. Rafet, bibliothécaire au Cabinet des Estampes, à la Bibliothèque nationale.) Pièce justificative CC Transaction avec Raoul le Teutonique, et donation 1245. (Voir page 49.) Omnibus presentes litteras inspecturis, Magister Nicholaus officialis Trecensis salutem in Domino. Noverint universi quod in nostra presentia constitutus Radulphus Theutonicus recognovit et confessus est coram nobis se tenere ad vitam suam a religiosis viris abbate et conventu Sti Martini trecensis quamdam domum sitam in Corderia Trecensi cum omni augmento, pertinentiis et melioratione ejusdem domus. Quam domum cum dictis pertinentiis confessus est debere redire ad plenum ad dictam ecclesiam, si forte idem Radulphus intraret religionem. Recognovit etiam Maria uxor ejus se nichil habere juris in dicta domo post decessum dicti Radulphi, mariti sui, vel post religionis ingressum ab eodem. Quam domum cum appenditiis promisit et tenetur idem Radulphus tenere in statu bono et idoneo, et si quid juris habent vel habuerunt dicti R. et uxor in dieta domo, renuntiant omni juri predicto; prenominatus vero Radulphus pro salute anime sue et defuncte Berte quondam uxoris sue, laudante dicta Maria uxore sua que nunc est, dedit in perpetuam et puram elemosinam dicte ecclesie Sti Martini ortum suum quem habebant, ut dicebant, retro molendinum de Challoel qui dicitur esse de censiva domus de duabus aquis. In cujus rei testimonium presentibus litteris sigilli trecensis curie duximus apponendum. Anno Dni Mo CC XLo quinto, mense Octobri. (Original, Archives de l'Aube, F. de St-Martin-ès-Aires.) Pièce justificative DD Bulle d'Innocent IV à l'abbé de Saint-Martin en faveur des Cordeliers. 1251. (Voir page 49.) Innocentius episcopus servus servorum Dei, dilectis filiis Abbati et priori S. Martini Trecensis, salutem et apostolicam benedictionem. Cum sicut qui ea que pacis sunt querimus et quietem singulis hiis precipue qui actorem pacis in pacis colunt otio, libenti animo providemus super eo quod dilecti filii fratres minores in loco de Brocia parrochie Sancti Fraerriberti vel sancti Remigii ad dilectos filios. . . . decanum et capitulum Trecensem jure patronatus, ut dicitur, pertinente habitationem habeant ipsis et eorum ordini congruentem inter eosdem fratres ex parte una et prefatos decanum et capitulum ac curatum predicti loci ex altera compositioni et tractatui super dicto negotio partes nostras interponere intendamus. Discretioni vestre in virtute obedientie per apostolica scripta precipiendo mandamus quatenus memoratos decanum et capitulum ac curatum ex parte nostra peremptorie citare curetis ut dicti decanus et capitulum per procuratorem sufficienter instructum, curatus vero per se vel per procuratorem ydoneum ad tractandum, etiam componendum et faciendum omnia per que negotium valeat terminari secunda feria post dominicam qua cantatur Isti sunt dies (1) proxime ventura compareant coram nobis. Quod si super hiis comparere neglexerint, faciemus super hoc quod de nostrorum fratrum consilio viderimus faciendum. Quidquid autem inde feceritis nobis vestris litteris hanc seriem continentibus fideliter intimetis. Quod si non ambo hiis exequendis potueritis interesse, alter vestrum ea nichilominus exequatur. Datum Lugduni VI Id. Martii, pontificatus nostri anno octavo. (Original, Archives de l'Aube, F. de St-Martin-ès-Aires.) Pièce justificative EE Charte de l'abbé Jean. Accord avec le prêtre Tiècelin. 1258. (Voir page 50.) Omnibus presentes litteras inspecturis frater Johannes humilis abbas Sti Martini Trecensis, totusque ejusdem loci conventus, salutem in Domino. Notum facimus quod cum discordia verteretur inter nos ex una parte et executores defuncti Bovonis Neelle clerici, ac Tiecelinum presbiterum ex altera, super eo quod dictus defunctus bono dederat et concesserat ad fundationem cujusdam altaris in Ecclesia Trecensi quamdam domum suam sitam in Burgo Episcopi que fuit quondam defuncte Emeline de Capellis que movet de censiva nostra, et nos sustinere non vellemus quod dicta domus caderet in manum mortuam, immo requireremus quod dictam domum ponerent extra manum suam. Tandem bonis viris mediantibus inter nos et dictos executores et dictum Tiecelinum Capellanum dicti altaris, amicabilis compositio intervenit in hunc modum. Videlicet quod nos sustinemus, laudamus et approbamus quod dictus Tiecelinus et successores sui qui predicto altari deserviant dictam domum in perpetuum teneant et possideant sine contradictione aliqua, ac eisdem bona fide promittimus quod nos et successores nostri contra promissa per nos vel per alium non veniemus in futurum, nec dictum Tiecelinum et successores ejus predicto altari deservientes super promissis molestabimus, nec faciemus molestari. Tali tamen modo adjuncto quod dictus Tiecelinus ac successores sui vel alius quicumque qui dictam domum tenebunt aut possidebunt nobis singulis annis reddere et solvere tenebuntur quinque solidos Provinenses annui census in Purificatione Beate (1) Dimanche de la Passion, ainsi nommé du répons de la Procession. Marie Virginis pro creuta et augmentatione duodecim denariorum censualium quos in dicta domo in dicta Purificatione annis singulis antea percipere solebamus. Insuper autem predicti executores ob recompensationem premissorum nobis dederunt centum solidos provinenses de quibus nos tenemur ad plenum pro pagatis in pecunia nummata. In cujus rei testimonium presentibus litteris sigilla nostra duximus apponenda. Actum anno Dñi Mo CC VIIIo, mense Januario. (Original, Arch. de l'Aube, F. de St-Martin-ès-Aires.) Pièce justificative FF Accord entre le curé de Piney et l'abbé de Saint-Martinès-Aires au sujet des dîmes de Rachisy. 1306-1307. (Voir page 57.) Omnibus presentes litteras inspecturis G[uichardus] miseratione divina Trecensis episcopus salutem in Dño. Noverint universi quod in nostra præsentia propter hoc personnaliter constitutus Dominus Felizeus, Rector parochialis Ecclesiæ de Pigneyo nostræ trecensis diœcesis presbyter, asseruit et recognovit quod cum discordia verteretur inter ipsum ex parte una et religiosos viros abbatem et conventum monasterii S. Martini in Areis Trecensis, ordinis Sti`Augustini, ex alterâ, super decimas bladorum granchiæ de Rachiseyo et pertinentiarum ejusdem quas dominus Rector dicebat ad se ratione dictæ suæ ecclesiæ pertinere, tandem pro bono pacis dicta partes compromiserunt supra dicta discordia et supra aliis discordiis quæ inter ipsas partes possent et poterant movere et . . . se compromisisse suo et dictæ ecclesiæ suæ nomine. Recognovit dictus Rector, dum tamen eidem super dicto compromisso nostram præberemus auctoritatem et assensum in venerabilem virum magistrum Joannem de Brinone, canonicum ecclesiæ Sti Stephani Trecensis et magistrum Herbertum de Vaudis, advocatum in Curial Trecensi, arbitros arbitratores vel amicabiles compositores electos et nominatos de consensu partium predictarum, et promisit dictus. Rector nomine quo supra per fidem suam in manu hostiæ corporaliter prestitam et sub pœna triginta librarum turonensium. . reddendarum et solvendarum, videlicet decem librarum nobis, decem librarum arbitris, et decem librarum predictis religiosis ab ipso Rectore, si ipse rector sententiam arbitralem dictorum arbitrorum observare noluerit. Et dicti religiosi eamdem voluerunt observare, se tenere, adimplere et inviolabiliter observare totum et quidquid dicti duo arbitri super dictis discordiis de alto et basso pace vel judicio dixerunt arbitrandum vel arbitrando pronunciandum. Et si ipse Rector ad diem sibi coram dictis arbitris assignandam vel ad quem coram ipsis citatus fuerit non comparuerit ad locum quo ipsi arbitri eisdem partibus duxerunt assignandum, tenebitur solvere viginti solidos Turonenses nomine pœnæ, videlicet medietatem arbitris et medietatem dictis religiosis pro quolibet defectu quem ipse fecerit et ipsi comparuerint, nisi ipse rector fuerit legitime excusatus, et durabit potestas duorum dictorum arbitrorum usque ad festum Pentecostes proxime venturum, et non ultra, nisi de consensu dictarum partium terminus fuerit ultra prorogatus. Et poterunt dicti arbitri procedere in dicto compromisso diebus feriatis et non feriatis et suam proferre sententiam arbitralem una dictarum partium præsente et altera absente, dum tamen sufficienter sit vocata. Et si dicti duo arbitri in unam sententiam concordare non potuerint, dictus Rector una cum dictis Religiosis in tertium arbitrum eliget et in nomine tanquam in tertium arbitrum arbitratorem vel amicabilem compositorem compromittet super dictis discordiis supradictis. Dicti vero arbitri ad nos suam discordiam et processum coram ipsis habitum reportabunt, et nos de discordiis recognoscemus et eas, si commode possumus, pacificabimus sub forma et pœnis superius annotatis, et durabit potestas nostra per modum compromissi usque ad festum Nativitatis B. Joannis Baptista ex tunc proxime. sequens et non ultra, nisi de conventu dictarum partium terminus fuerit ulterius prorogatus et pro his omnibus melius tenendis et adimplendis et pro pœnis si commissæ fuerint solvendis obligat dictus Rector nobis prædictisque religiosis arbitris se et ecclesiam suam et omnia sua et dictæ ecclesiæ bona mobilia et immobilia præsentia et futura. Nos vero prædictus Rector damus et concedimus nostram auctoritatem et nostrum assensum compromittendi supra præmissis et faciendi omnia alia et singula quæ circa hujusmodi compromissum fuerint facienda et quæ necessaria fuerint et etiam opportuna et dictum compromissum nomine dictæ ecclesiæ firmum, ratum et gratum habuimus et habemus. In quorum virtute præmissorum testimonium sigillum nostrum duximus litteris præsentibus apponendum. Datum et actum anno Domini 1306, die Sabbati post festum Cathedræ Sti Petri. Universis præsentes litteras inspecturis Joannes de Briennone, |