ncque contempsit modestiam pauperis, et non abscondit faciem suam ab eo, et cùm clamaret ad eum, exaudivit.

Apud te laus mea in ecclesiâ multâ; vota mea reddam in conspectu timentium eum.

Comedent mites, et saturabuntur; laudabunt Dominum quærentes eum: vivet cor vestrum in sempiter

num.

Recordabuntur et convertentur ad Dominum omnes fines terræ, et adorabunt coram eo universæ cognationes gentium.

Quia Domini est regnum, et dominabitur gentibus.

Comederunt et adorave

sprevit, neque despexit de-
precationem pauperis :
Nec avertit faciem suam
à
me;
et cùm clamarem ad
eum, exaudivit me.

26. Apud te laus mea in ecclesiâ magnâ : vota mea reddam in conspectu timentium eum.

27. Edent pauperes, et saturabuntur; et laudabunt Dominum, qui requirunt eum, vivent corda eorum in sæculum sæculi.

28. Reminiscentur et convertentur ad Dominum universi fines terræ:

Et adorabunt in conspectu ejus universæ familiæ gentium.

26. Quoniam Domini est regnum, et ipse dominabitur gentium.

30. Manducaverunt et ado

25 Deprecationem : modestiam : Hier. mansuetudinem.

26 Apud te : coram te : à te incipit laus mea: hinc exordior : te quoque inspirante oritur : in ecclesiá magná, in ecclesià catholicà ubique diffusâ.

27 Edent pauperes mites: Hier. illi scilicet pauperes spiritu, quos laudat Christus: Matt.v. 3. Alludit ad sacrificia eucharistica, ad quæ advena, pupillus et vidua, convivæ vocabuntur, Deut. xvI. 11, 14. Suntque convivia nascentis Ecclesiæ, Judæorumque recens conversorum ad fidem, qui simul sumebant cibum cum exultatione et simplicitate cordis : Act. 11. 46. et ipsum Eucharistiæ sacramentum.

28 Reminiscentur : tamquam è gravi somno ad Deum evigilabunt, Universæ familiæ gentium: suprà de Judæis locutus est, quos fratres vocavit, 23. nunc de gentibus, quæ tandem ad Deum redibunt, ut est in y seq.

30 Omnes pingues terræ: opulenti, potentes, reges ipsi venient humiles ad cultum et convivium Christi, non tantùm Judæi, tunc

runt omnes pingues terræ ante faciem ejus : curvabunt genu universi qui descendunt in pulverem, et anima ejus non vivet.

Semen serviet ei, narrabitur Domino in generatio

ne.

Venient et annuntiabunt justitiam ejus populo qui nascetur, quem fecit.

raverunt omnes pingues terræ in conspectu ejus cadent omnes qui descendunt in terram.

31. Et anima mea illi vivet, et semen meum serviet ipsi.

32. Annuntiabitur Domino generatio ventura, et annuntiabunt cœli justitiam ejus populo qui nascetur, quem fecit Dominus.

pauperes et oppressi. Cadent: curvabunt genu: Hier. Omnes qui descendunt... omnes qui rediguntur ad pulverem : omnes mortales.

31 Anima mea : Anima ejus non vivet; semen serviet ei : Hier. cò quòd vitam abjecerit, habebit posteros per fidem ex cruce ortos: sic Isa. Lu. 10. Si posuerit pro peccato animam suam, videbit semen longævum. Vulg. legit lo per vau, et sensus est, vivam Deo per resurrectionem. Atque hinc mihi longa posteritas, christiani scilicet meå morte ac resurrectione regeniti.

3. Annuntiabitur: numerabitur, accensebitur; generatio ventura, ex illo semine. Annuntiabunt coeli... coli, deest etiam in 70, unde, annuntiabunt, impersonaliter accipiendum: Populo qui nascetur : populo novo, genti sanctæ, populo acquisitionis, de quo I. Pet. 11. 9. eam in rem facto, ut virtutem annuntiet ejus, qui de tenebris nos vocavit in admirabile lumen suum. Quem fecit Dominus : Ipsius enim sumus factura, creati... in operibus bonis : Eph. 11. 10. Dominus, deest Heb. sed rectè suppletum.

PSALMUS XXII. MORALIS.

Quem Deus, optimus pastor, tuetur ac curat, nihil illi deest.

Pones coram me mensam,

VERSIO VULGATA.

1. Psalmus David. DOMINUS regit me, et nihil mihi deerit :

2. In loco pascuæ ibi me collocavit.

Super aquam refectionis. educavit me 3. Animam meam convertit.

Deduxit me super semitas justitiæ, propter nomen

suum.

4. Nam, et si ambulavero in medio umbræ mortis, non timebo mala, quoniam

tu mecum es.

Virga tua, et baculus tuus, ipsa me consolata sunt.

5. Parasti in conspectu

Regit me. Pascit; Hier. pastor meus : Heb.

In loco pascua. In pascuis herbarum : Hier. Aquam refectionis: quibus æstu confectum corpus reficitur. Alii, aquas tranquillas. Alii, tranquillum super aquas.

3 Animam meam convertit : supp. ad vitam bonam; unde subdit · Deduxit me super semitas justitiæ.

4 In medio: in valle umbræ mortis: Hier. In desertis, insidiosis atque intutis locis. Virga tua et baculus tuus: fulcra quæ laboranti præbes.

5 Adversùs eos... ex adverso hostium meorum : Hier. in corum conspectu ut videant te adesse adjutorem, dum putant me fame tabescere. Impinguasti : unxisti : u in conviviis et lætitiâ solebant. Calix me us inebrians: exuberans. Quàm præclarus est! Sed et be-'

ex adverso hostium meorum impinguasti in oleo caput meum, et calix meus inebrians.

Sed et benignitas et misericordia subsequentur me omnibus diebus vitæ meæ, et habitabo in domo Domini, in longitudine dierum.

meo mensam, adversùs eos qui tribulant me.

Impinguasti in oleo caput meum, et calix meus inebrians quàm præclarus est!

6. Et misericordia tua subsequetur me omnibus diebus vitæ meæ :

Et ut inhabitem in domo Domini, in longitudinem dierum.

nignitas et misericordia subsequentur me, etc. Hier. Et ut inhabitem: 70. Et faciet habitare. Et habitabo : Hier.

PSALMUS XXIII.

HISTORICUS ET MORALIS.

Cùm arca ex domo Obededom in Sion translata est, Dei sedem suam ingredientis majestatem faustis acclamationibus populus cum rege prosequitur. Quàm purè sanctèque mons ille Deo sacer sit adeundus, canit. Christi cœlum ingredientis gloriampræfigurat. Vide II. Reg. VI. 12. et I. Par. xv. 25.

1 Prima sabbati: De die quà cæpit Deus creare. Syr. Domini est terra. Sensus est: universus quidem orbis ejus est; et tamen hunc montem sibi delegit. Sic. II. Par. vi. 18. Ergone credibile est ut habitet Deus cum hominibus super terram? si cœlum et cœli cœlorum non te capiunt, etc.

Super maria. Ad maria et flumina quibus ipsa tellus imminet, præruptis confragosisque littoribus, certò excelsioribus, arcis in

davit eum, et super flumi- fundavit eum, et super flu

na stabilivit illum.

Quis ascendet in montem Domini? et quis stabit in loco sancto ejus?

et

Innocens manibus, mundo corde, qui non exaltavit frustrà animam suam, et non juravit dolosè.

Accipiet benedictionem à Domino, et justitiam à Deo salutari suo.

Hæc est generatio quærentium eum, quærentium faciem tuam, Jacob. Semper.

Levate, portæ, capita vestra, et elevamini, januæ sempiterna; et ingredietur rex gloria.

Quis est iste rex gloria? Dominus fortis et potens,

mina præparavit eum.

3. Quis ascendet in montem Domini? aut quis stabit in loco sancto ejus?

4. Innocens manibus et mundo corde, qui non accepit in vano animam suam, nec juravit in dolo proximo

suo.

5. Hic accipiet benedictionem à Domino et misericordiam à Deo salutari suo.

6. Hæc est generatio quærentium eum, quærentium faciem Dei Jacob.

7. Attollite portas principes vestras, et elevamini, portæ æternales, et introibit rex gloriæ.

8. Quis est iste rex gloriæ? Dominus fortis et potens :

star impositis, quibus minaces fluctus coerceantur. Sic ripis fluvii continentur : quod idem canit Psalmista. Qui firmavit terram super aquas. Ps. cxxxv. 6. Pertinet etiam ad amoenitatem et commodum, quòd urbes, castella, terra ipsa humani generis domicilium, ad aquas collocentur.

4 Qui non accepit in vano... non pejeravit in animam suam. Proximo suo; deest Heb.

5 Misericordiam, justitiam : Hier.

6 Faciem Dei Jacob. De quo scriptum est, Vidi Deum facie ad faciem, et sal a facta est anima mea. Gen. xxxn. 30. Quærunt autem faciem Dei qui accedunt ad locum ubi arca reposita est, Deusque præsens colitur.

7 Autollite portas. Levate, portæ, capita vestra: Hier. Portæ æternales: fores sempiternæ, firmæ, Dei numine tutæ. Quasi ingredienti arcæ portæ quælibet minores sint. Hæc videntur alternis choris fuisse cantata.