Qui lor a comancie un conte, Si s'est de lez le roi levee Et vient sor ax tot a celee, Et Kex, qui molt fu ranponeus, * 60. Ähnlich sagt Pierre Gencien in seinem Tornoiement as dames de Paris (in: A. Keller, Romvart, s. 397, 24. 25): ja de mot n'en mentirai, Tout soit ce m'onneur ou ma honte. 66. Genau dieselbe wendung gebraucht Hartmann, z. 104: und viel enmitten under sî. Ebenso heißt es in dem mittel- niederländischen roman von Ferguut: z. 32 Die coninc is comen binnen dien Ende viel neder tusscen hem tween. Vergl. L. G. Visscher, Ferguut, ridderroman uit den fabelkring van de ronde tafel. Utrecht. 1838. 8. s. 2. 68. Vergl. unten, z. 652. 5392. 69. 70. Man vergleiche folgende stelle in: La requeste d'amours (herausgeg. von A. Jubinal, Jongleurs et trouvères. Paris. 1835. 8. s. 144): Vilains de cuer soit li honis, Qu'il est fel en fais et en dis, Vergl. auch unten, z. 892. 893. 1350 bis 1355. Crestien von Troies, s. 127. 140. 141. 150, anm. 1. Über die spottsucht des Keu vergl. man namentlich: Diu Crône von Heinrich von dem Türlîn, z. 1726 bis 1761, in der ausgabe von G. H. F. Scholl. Stuttgart. 1852. 8. (Bibliothek des litt. vereins in Stuttgart. XXVII.) s. 22. Die unlöblichen eigenschaften, welche in herkömmlicher weise von den artusischen dichtern dem Keu beigelegt werden, scheinen auch auf dessen sohn übertragen worden zu sein; wenigstens deutet darauf die bemerkung, mit der diesen unser dichter in seiner erzählung von Erec (ausgabe von Bekker, s. 417) namhaft macht: Li dist: „Par deu, Qualogrenant, Espoir, que nos ne nos levames, 85 Ma dame, ainz fustes vos levez." De tancier a voz compaignons. ,, Qui me doie estre a mal escrite, * Bl. 79f. Gronosis wird, übrigens ohne bezeichnung seiner herkunft, auch erwähnt in der Crône, z. 2327, in der ausgabe von Scholl s. 29. Ironisch rühmt Yvain den Keu nachher, z. 630 bis 635. 71. Qualogrenant A. Calogrenant B. Das wort ist in beiden handschriften ausgeschrieben. Vergl. nachher z. 131. 72. Die vaticanische handschrift hat: voi legier et saillant. 80. leissames nos por A. Vergl. A. Tobler in den göttingischen gelehrten anzeigen 1875, stück 34, s. 1060. 98. Vergl. unten, z. 634: Respondre san et corteisie. z. 2125: Et tant a corteisie et san. z. 3057: Et san et corteisie fist. In der De plet d'oiseuse maintenir; Que nus n'en doit an pris monter. Qualogrenanz et si respont: Ne sui mie en grant sospecon; Mes je ne conterai huimes, 120 Se ma dame m'an leisse an pes, Et je li pri, qu'ele s'an teise, * Chanson des Saxons, II, 99, (bei Burguy, Grammaire de la langue d'oïl. I. Berlin. 1853. 8. s. 178) heißt es: Mainz hom use son tans autresi et amplie A mener fol usage et an musarderie, Com cil qi auques fait et san et cortoisie. 99. Vergl. unten, z. 4185: parole oiseuse me lasse. 101. n'en T. A: nel. 104. Vergl. zu dieser stelle A. Tobler a. a. o. s. 1063. 1064. 117. maloz. Vergl. Crestien von Troies, s. 267. In der hs. SaintGermain franç., nr 1989 der großen Pariser bibliothek beginnt ein von unbekanntem verfaßer herrührendes, aus sechs strophen bestehendes lied mit den worten: Qant li malos brut sor la flor. Vergl. P. Paris, Les manuscrits françois de la bibliothèque du roi. VI. Paris. 1845. 8. s. 61. Que ja chose, qui me despleise, „Dame, trestuit cil, qui sont ci“, Ne n'an faites ja rien por moi! ,, Mon seignor Keu, le seneschal! Que ja n'en aiez au cuer ire Mes comanciez tot de rechief!" 145 Se correcier ne vos dotasse, Que je huimes rien lor contasse; * Bl. 80a. 122. A la chose. Tobler bemerkt: „ja chose ist allein möglich; der bestimmte artikel verträgt sich nicht mit dem conjunctiv despleise." 131. Qualogrenant A. Calogrena[n]z B. Das wort ist abermals, wie z. 71, in beiden handschriften ausgeschrieben. Die form mit z verdiente für den vocativ den vorzug. 137. Man vergl. folgende stelle aus dem Roman de la Manekine (bei Burguy, Grammaire de la langue d'oïl. I. s. 255): z. 510 „Bele fille, or ne vous desplace," Fait li rois, „çou que vous voeil dire, Ne ja n'en aies au cuer ire!" 149 bis 170. Vergl. Crestien von Troies, s. 249. 250. 267. 268. 150 Cuer et oroilles m'aportez! Des que li cuers n'i entant mie, 160 Einz s'an part en molt petit d'ore, Et li cuers prant dedanz le vantre * Claude Fauchet, Recueil de l'origine de la langue et poésie françoise, ryme et romans. Paris. M.D.LXXXI. 4. s. 100. 101. 150. cuer B. cuers A. 151. 152. Ebenso sagt Phelippe de Rim (oder Reim) im Roman de la Manekine: Car biaus contes si est perdus, Quand il n'est de cuer entendus. Man vergl. über Phelippe: De la Rue, Essais historiques sur les bardes, les jongleurs et les trouvères normands et anglonormands. II. Caen. 1834. 8. s. 366 bis 374. Histoire littéraire de la France. XXII. s. 778 bis 782. 864 bis 868. H. Bordier, im Athénæum français. 1853, nr 40. s. 932. Eine ausgabe des Romans de la Manekine hat Fr. Michel, Paris. 1840. 4. besorgt. (Vergl. darüber göttingische gel. anz., 1841. s. 1562.) 163. cil B. an son oir A. en son venir B. ,,au son oir à l'ouir le son, beim hören den schall. Die ganze stelle 149 bis 172 fehlt in der vaticanischen handschrift". T. 165. Die beiden handschriften AB haben uoiz. Ich habe dafür voie gesetzt. In: Li dis de la tremontaine heißt es: vous estes dois et fontaine Et garison de mon malage. Vergl. P. Paris, Les manuscrits françois u. s. w. III. s. 249. |