Images de page
PDF
ePub
[ocr errors]
[ocr errors]
[ocr errors]
[ocr errors]
[ocr errors]

αναβάσεως και ανάντους, και μή ανείη, πριν εξελκύσειεν * είς τό του ηλίου φώς , άρα ουχί οδυνάσθαί τε αν και αγανακτεϊν έλκόμενον , και , επειδή προς το φώς έλθοι, αυγής αν έχοντα τα όμματα μεστά, οράν ουδέν αν δύνασθαι των νύν λεγομένων αληθών; Ου γαρ αν εξαίφνης γε. Ξυνηθείας δε, οίμαι , δέοιτ' άν, ει μέλλοι τα άνω όψεσθαι. Και πρώτον μεν τας σκιάς αν ράστα καθoρώη" μετά τούτο, εν τοις ύδασι τά τε των ανθρώπων και τα των άλλων είδωλα" ύστερον δε, αυτά· έκ δε τούτων και τα εν τω ου

, ρανώ, και αυτόν αν τον ουρανόν νύκτωρ αν ράον θεάσαιτο, προσελέπων τό των άστρων τε και σελήνης φώς , ή μεθ' ημέραν τον ήλιόν τε, και το του ηλίου. Τελευταίον δή, οίμαι , τον ήλιον, ουκ εν ύδασιν , ουδ' εν αλλοτρία έδρα φαντάσματα αυτού, αλλ' αυτόν καθ' αυτόν, εν τη αυτού χώρα, δύναιτ’ αν κατιδείν και θεάσασθαι οιός εστιν. Και μετά ταύτ' αν ήδη ξυλλογίζοιτο περί αυτού, ότι ούτός έστιν ο τάς τε ώρας παρέχων και ενιαυτούς, και πάντα επιτροπεύων τα εν τω δρωμένω τόπω , και εκείνων, ών σφεϊς εώρων, τρόπον τινά πάντων αίτιος. Δήλον, ότι επί ταύτα αν μετ' εκείνα έλθοι.

[ocr errors]
[ocr errors]
[ocr errors]
[ocr errors]
[ocr errors]

Τί ούν, αναμιμνησκόμενον αυτόν της πρώτης οικήσεως, και της εκεί σοφίας, και των τότε ξυνδεσμωτών , ουκ αν οίει εαυτόν μεν ευδαιμονίζειν της μεταβολής, τους δ' ελεεϊν; Tιμαι δε και έπαινοι εί τινες αυτοίς ήσαν τότε παρ' αλλήλων και γέρα, τω οξύτατα καθορώντι τα παριόντα, και μνημονεύοντι μάλιστα, όσα τε πρότερα αυτών και ύστερα είώθει και άμα πορεύεσθαι , και εκ τούτων δη δυνατώτατα απομαντευομένω το μέλλον ήξειν, δοκείς αν

[ocr errors]
[ocr errors]
[ocr errors]
[ocr errors]

suive à travers ces routes pénibles et escarpées , traînons-le malgré lui jusqu'à la lumièire du jour : comme il frémit de celle yiolence, comme il s'indigne ! Tout-à-coup le jour frappe ses yeux ; ses yeux , remplis de tant de clarté, ne distinguent aucun des objets que nous appelons réels ; ce changement soudain l'aveugle, el ce n'est que peu à peu qu'il découvrira ce monde nouveau pour lui. D'abord ses regards s'arrêteront plus fa: ilement sur les ombres; puis, sur l'image des honimes et des autres corps terrestres que le miroir de l'eau lui représente ; puis, sur les corps eux-mêmes; ensuile il contemplera les cieux voilés par la nuit, et la lune, les constellations, dont la lumière tempérée l'éblouira moins que le soleil et les feux du jour. Enfin le soleil, non plus sa faible image que l'eau réfléchit ou qui brille sur la terre, le soleil même ne le fait point reculer: il ose l'admirer sur le trône des airs. C'est alors qu'il reconnait dans cet astre le père des saisons et de l'année, le roi de ce monde visible , et le principe de tout ce qui frappe les sens des hommes. Tels doivent être les progrès de sa raison.

Mais en se rappelant son ancienne demeure, ses compagnons de servitude et leurs fausses opinions, ne s'applaudira-t-il pas d'avoir changé d'asile, ne gémira-t-il pas sur leur infortune ? El les honneurs, les éloges, les récompenses, décernés dans le sou terrain à quiconque savait le mieux découvrir les ombres à leur passage, remarquer celles qui avaient d'ordinaire le premier, le second rang , ou qui paraissaient ensemble, et deviner par là celles qui de

:

[ocr errors]
[ocr errors]
[ocr errors]
[ocr errors]
[ocr errors]
[ocr errors]
[ocr errors]

αυτόν επιθυμητικώς αυτών έχειν, και ζηλούν τους παρ εκείνοις τιμωμένους τε και ενδυναστεύοντας ; ή το του “Ομήρου αν πεπονθέναι , και σφόδρα βούλεσθαι , επάρουρον εόντα θητευόμεν άλλω Ανδρί παρ' άκλήρω, και οτιούν αν πεπονθέναι μάλλον, ή 'κείνα τα δοξάζειν και εκείνως ζήν; Ούτως έγωγε οίμαι , πάν μάλλον πεπονθέναι άν δέξασθαι, ή ζήν εκείνως.

Και τόδε δή έννόησον' εί πάλιν ο τοιούτος καταβάς εις τον αυτόν θώκον καθίζοιτο , άρ' ου σκότους ανάπλεως σχολη τους οφθαλμούς, εξαίφνης ήκων εκ του ηλίου; Τας δε δή σκιάς εκείνας πάλιν ει δέοι αυτόν γνωματεύοντα, διαμιλλάσθαι τοις αεί δεσμώταις εκείνους, εν ώ αμβλυώττει πριν καταστήναι τα όμματα, ούτος δ' ο χρόνος μή πάνυ ολίγος είη της ξυνηθείας, άρ' ου γέλωταν παράσχοι; και λέγοιτο αν περί αυτού, ως αναβάς άνω διεφθαρμένος ήκοι τα όμματα και και ότι ουκ άξιον ουδε πειράσθαι άνω ιέναι , και τον επιχειρούντα λύειν τε και ανάγειν, εί πως εν ταις χερσί δύναιντο λαβείν, και αποκτιννύναι ;

Ταύτην τοίνυν την εικόνα προσαπτέον άπασαν τοΐς έμπροσθεν λεγομένοις, την μεν δι' όψεως φαινομένην έδραν , τη του δεσμωτηρίου οικήσει αφομοιούντα: το δε του πυρός εν αυτή φως, τη του ηλίου δυνάμει και την δε άνω ανάβασιν και θέαν των άνω, την εις τον νοητόν τόπον της ψυχής άνοδον τιθείς, ουχ αμαρτήσεις της γ' εμής ελπίδος, επειδή ταύτης επιθυμείς ακούειν· θεός δε που οίδεν, ει αληθής ουσα τυγχάνει τα δ' ούν εμοί φαινόμενα ούτω φαίνεται.

'Εν τω γνωστο τελευταία και του αγαθού ιδέα και

[ocr errors]
[ocr errors]

;

[ocr errors]
[ocr errors]

vaient suivre ; estimera-t-il beaucoup ces honneurs, et son ambition portera-t-elle envie aux malheureux dont ils font la gloire et la puissance ? Oh! qu'il voudrait plutôt, comme le héros d'Homère , vivre l'esclave du laboureur le plus pauvre! Il souffrira tout, ayant de retomber dans cet abîme de mensonge et de folie : quel sort ne lui semble pas préférable à une telle destinée ?

Cependant faisons-le redescendre parmi les enfans des ténèbres, rendons-lui sa place au milieu d'eux. Accoutumés encore à l'empire du Soleil , ses yeux s'éteignent dans cette nuit profonde ; et s'il veut le disputer à ses anciens riyaux dans l'art de discerner les ombres , il promène au hasard sa vue errante un long temps s'écoule avant qu'il rapprenne à voir l'obscurité: on a pitié de ses erreurs, et c'est, dit-on, pour avoir quitté le souterrain que sa vue s'est affaiblie. Bientôt une loi défend de s'élever dans les hautes régions ; et tous ceux qui veulent rompre leurs chaînes et prendre un essor téméraire, sont arrêtés et punis de mort.

Voilà pourtant notre condition. La prison souterraine , c'est tout ce monde visible ; le feu qui brille dans l'ombre, c'est notre soleil ; le captif qui monte sur la terre, et dont les yeux s'ouvrent à de nouveaux spectacles, c'est l'âme qui s'élève à la source de l'intelligence. Oui, j'ai conçu pour notre âme ce noble espoir : est-il raisonnnable ? Dicu le sait. Mais j'ose dire les pensées qui naissent en moi.

Dans l'empire des idées, l'idée du souverain bien

[ocr errors]
[ocr errors]

.

[ocr errors]
[ocr errors]
[ocr errors]

μόγις δράσθαι· όφθείσα δε, ξυλλογιστέα είναι ως άρα πάσι πάντων αύτη ορθών τε και καλών αιτία" έν τε ορατό φώς , και τον τούτου κύριον τεκούσα· έν τε το νοητώ, αύτη κυρία αλήθειας και νούν παρασχoμένη και ότι δεί ταύτην ιδείν τον μέλλοντα εμφρόνως πράξειν , ή ιδία, η δημοσία. 19ι δη τοίνυν, και τόδε ξυνοιήθητι , και μή θαυμάσης, ότι οι ενταύθα ελθόντες ουκ εθέλουσι τα των ανθρώπων πράττειν, αλλ' άνω αεί επείγονται αυτών αι ψυχαί διατρίβειν είκός γάρ που ούτως , είπερ αυ κατά την προειρημένην εικόνα ταύτ' έχει. Τί δέ; τόδε οίει τι θαυμαστόν, εί από θείων θεωριών επί τα ανθρώπεια τις ελθών κακά, ασχημονεί τε, και φαίνεται σφόδρα γελοίος, έτι αμβλυώττων , και , πρίν ικανώς ξυνήθης γενέσθαι των παρόντι σκότω, αναγκαζόμενος εν δικαστηρίοις, ή άλλοθι που, αγωνίζεσθαι περί των του δικαίου σκιών, ή αγαλμάτων , ών αι σκιαι, και διαμιλλάσθαι περί τούτου, όπη ποτέ υπολαμβάνεται ταύτα υπό των αυτήν δικαιοσύνην μή πώποτε ιδόντων; Αλλ' ει νούν γε έχοι τίς , μεμνήτ' αν, ότι διτται και από διττών γίγνοιντ' αν επιταράξεις όμμασιν, έκ τε φωτός είς σκότος μετισταμένων, και εκ σκότου εις φώς. Ταύτα δε ταυτά νομίσας τις γίγνεσθαι και περί ψυχήν, οπότε ίδοι θορυβουμένην τινά και αδυνατούσαν τι καθοράν, ουκ αν αλογίστως γελών, αλλ' επισκοποί αν πότερον εκ φανώτέρου βίου ήκουσα υπό αμαθίας εσκότωται , ή εξ αμαβίας πλείονος εις φανώτερον ιούσα, υπό λαμπροτέρου μαρμαρυγής εμπέπλησται. Και ούτω δή την μεν ευδαιμονίσειεν αν του πάθους τε και βίου την δε ελεήσειεν·

[ocr errors]
[ocr errors]
« PrécédentContinuer »