Images de page
PDF
ePub
[merged small][merged small][ocr errors][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][ocr errors][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][ocr errors][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small]
[ocr errors]

ADVERBES es appellatz, qar josta lo verbe deu esser pausatz, si cum: Eu dic veramen, se tu non vas tost, eu te batrei malamen." 1) Dic es verbum; veramen, adverbium affirmandi ; vas es verbe; batrei, verbum; tost, malamen, adverbia qualitatis.

A l'adverbi pertenen tres causas: species, significazons et figura. 2) Malamen ven de mal, e per zo es derivativa species, quar ven d'autre. Tost es primitiva species, quar non ven d'autre. Malamen signifia qualitat, et bonamen, et francamen et temerosamen. Mas saber deves que tuit li adverbe que fenissen in EN, poden fenir in ENZ, si besogna, qu'eu posc dir malamen o malamenz. E sun autre adverbe que signifien temps, si cum: er, oi, aras o ar, l'autr'er, dema, ja, a la vegada, adonc, mentre, ogan, antan, tart, totztemps, matin. L'autre signifian ajustamen, si cum essems. L'autre demostramen, si cum veus me, vei vos.3)

---

1) R. Veetz cum aquella dictios zo es dic es verbes et aquella dicios, zo es veramen est adverbium, car es pauzada justa aquella dicion, zo es dic, que es verbes.

2) R. ajoute ici: Tuit li adverbi sun de specie derivativa o primitiva. Derivativa son tuit aquel que venon d'autre loc, si cum malamen que ven de

[merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][ocr errors][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][ocr errors][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][ocr errors][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small]

99

ADVERBIUM dicitur, quia stat juxta verbum et semper jungitur verbo, verbi gratia: ,, ego dico veraciter nisi vadas cito, ego te percutiam male." Hec dictio [die] verbum. Hec dictio [malamen] adverbium. Hec dictio [vas] est verbum, et hec [batrei] est verbum. He due dictiones [tost, malamen] adverbia.

Ad adverbium pertinent tria: species, significatio et figura. Hec dictio [malamen] derivatur a malo, et ideo est derivative speciei, quia derivatur alio. Hec dictio [malamen] significat qualitatem, et hec [bonamen], et hec [francamen], et hec [temerosamen]. Sed scire debetis quod omnia adverbia que desinunt in hac syllaba [EN], possunt finire in hac syllaba [ENZ], si necesse est, quia possum dicere sic [malamen], vel sic [malamentz]. Et sunt alia adverbia que significativa sunt temporum, verbi gratia: heri, hodie, modo vel idem, a) nuper, cras, jam, aliquando, tunc, dum, hoc anno, alio anno, sero, semper, mane. Alia significa

mal. De specie primitiva es aquel [qe] no ven d'autre, si cum tost, qe no ven d'autre. 3) var. velvos.

a) Idem c'est-à-dire ici, comme ailleurs: même sens que le mot précédent.

L'autre afermamen, si cum: veramen, certanamen. L'autre loc, si cum: aici, aqui, dins, defors, delai, dezai, lai, zai, amon, aval, sus, jos. L'autre interrogation, si cum perqe? L'autre comparatio, si cum: plus, mais, maormen.

PARTICEP es ditz, qar pren l'una part del nom e l'autra del verbe. Del nom rete cas et genre; del verbe reten temps e significatio; de l'un et de l'autre reten nombre et figura, et d'aizo ai dit assatz el nom et el verbe; mas saber devetz que tuit li particip fenissen en ANS, o en ENS, o en ATZ, o en UTZ, o en ITZ, si cum: amans, presanz, plasenz, sufrens, conogutz, retengutz, auzitz, peritz, enganatz, despolhatz.

CONJUNCTIOS es apellada quar ajosta l'un mot a l'autre, si cum:,,eu et tu et el devem disnar ensems." Et las unas son copulativas si cum e, e las autras ordinativas, si cum: derenan, d'aqui enan, d'aqui en reire. Las autras asimilativas, si cum: autresi, aisi cum, si cum, quais. Las autras expletivas, si cum sivals, zo es a saber, sitot. Las autras disjunctivas, si cum o, ni. Las autras racionals si cum si, neis, cora, quan, que, quar, mas, entretan, esters aizo.1)

1) Ces dernières lignes, depuis quais, ne se trouvent que dans le Ms. L. 42. plut. 41. et dans le ms. ambrosien; elles manquent, ainsi que la traduction latine, dans les autres mss.

tiva adjunctionis, verbi gratia, simul. Alia demonstrationis, verbi gratia: ecce me, ecce ille. Alia affirmationis, verbi gratia: veraciter, certe. Alia loci, verbi gratia: hic, intus, foris, illuc, inde, idem, sursum, deorsum, sursum, desubtus. Alia interrogativa, sicut Alia comparativa: magis, minus, maxime.

cur?

PARTICIPIUM dicitur, quia capit partem nominis, partemque verbi. A nomine recipit casus et genera: a verbo retinet tempora et significationes; ab utroque numerum et figuram, et de istis dixi satis in nomine et in verbo; sed scire debetis quod omnia participia finiunt in hac dictione [ANS] vel in hac [ENS] vel in hac [UTZ, ITZ], verbi gratia: amans, apprecians appreciatus, placens, patiens, cognitus, retentus, auditus, peritus, deceptus, despoliatus.

CONJUNCTIO dicitur quia jungit unam dictionem cum alia, verbi gratia: „ego, tu et ille debemus prandere simul." Et quedam sunt copulative, et alie sunt ordinative, verbi gratia: de cetero, idem, olim. Alie sunt assimilative, verbi gratia: sicut, sic ut, verbi gratia, quasi. Alie expletive, saltem, videlicet, quamvis. Alie sunt disjunctive verbi gratia: vel, neque. Alie racionales: [si, etiam, quandoquidem], quando, [quam], quia, [sed], interea, preterea.

[merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][ocr errors][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][ocr errors][merged small][ocr errors][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][ocr errors][ocr errors][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][ocr errors][merged small][ocr errors][merged small][merged small][merged small][ocr errors][merged small]

1) Quoique ce dictionnaire de rimes fasse partie du DONAT PROVENÇAL

il s'y joint sans autre transition que le titre ci-dessus.

« PrécédentContinuer »