Images de page
PDF
ePub

LAS RASOS DE TROBAR

DE R. VIDAL.

;

LAS RASOS DE TROBAR.

Per so qar ieu Raimonz Vidals ai vist et conogut que pauc d'omes sabon ni an saubuda la drecha maniera de trobar, voill eu far aquest libre, per far conoisser et saber qals dels trobadors an mielz trobat et mielz ensenhat ad aqelz qe volran aprenre com devon segre la drecha maniera de trobar. //Pero s'ieu i alongi en causas qe porria plus brieumens dir, nous en deves meravellar; car eu vei et conosc qe mant saber en son tornat en error et en tenso qar eran tant breumens dig. //Per q'ieu alongarai en tal luec qe porria ben leu plus breumentz hom dir; et aitan ben si ren i lais o i fas errada, pot si ben avenir per oblit; (qar ieu non ai ges vistas ni auzidas totas las causas del mon), o per fallimentz de pensar. Per qe totz hom prims ni entendenz no m'en deu uchaizonar, pois conoissera la causa. E sai ben que mant home i blasmeran, o diran: „aital ren i degra mais metre," qe sol1) lo quart non sabrian far ni conoisser, si non o trobessen tan ben assesmat. Autresi vos dig qe homes prims i aura, de cui vos dic, sitot s'estai ben, que i sabrian bien meilhorar o mais metre; qar greu trobares negun saber tan fort ni tan primamenz dig, qe uns hom prims no i saubes melhurar, o mais metre. Per q'ieu vos dig qe en neguna ren, pos basta ni benista, non devon ren ostar ni mais metre. 2)

Tota gens Crestiana, Juzeus et Sarazis, emperador, princeps, rei, duc, conte, vesconte, contor, valvasor, et tuit autre cavailler

1) R. qe sol l'uchaizo no sabra ni conoissera.

2) R. Per qu'ieu vos dic qu'en negun dig, pos basta ni benestai, neguns homz nol deu tocar ni mover.

e clergues borges e vilanz, paucs et granz, meton totz jorns lor entendiment en trobar et en chantar, o qen volon trobar, o qen volon entendre, o qen volon dire, o qen volon auzir, qe greu seres en loc negun tan privat ni tant sol, pos gens i a, paucas o moutas, qe ades non auias cantar un o autre, o tot ensems, qe neis li pastor de la montagna lo maior sollatz qe ill aian an de chantar; et tuit li mal el ben del mont son mes en remembransa per trobadors; et ja non trobaras 1) mot un mal dig, pos trobaires l'a mes en rima, qe tot jorns en remembranza [non sia]; qar trobars et chantars son movemenz de totas galliardias.

En aqest saber de trobar son enganat 2) li trobador et dirai vos com ni per qe. Li auzidor qe ren non intendon, qant auzon un bon chantar, faran semblant qe fort ben l'entendon et ges no l'entendran, qe cuieran so qelz en tengues hom per pecs si dizon qe non l'entendesson: et en aisi enganan lor mezeis, qe uns dels maior sens del mont es qi demanda ni vol apenre so qe non sap, et assatz deu aver maior vergoigna cel qi non sap qe aicel qi demanda. Et sil qe entendon, qant auzion un malvais trobador, per ensegnament li lauzaran son chantar; et si no lo volon lauzar, al menz nol volran blasmar; et aisi son enganat li trobador, et li auzidor n'an lo blasme; car una de las maiors valors del mont es qui sap lauzar so qe fai a lauzar, et blasmar so qe fai a blasmar.

Sill qe cuion entendre et non entendon, per otracuiament non volon apenre, et en aisi remanon enganat. Ieu non dic ges qe toz los homes del mon puesca far prims ni entendenz, ni qe fassa tornar de lor enveitz senz plana paraola; que anc Dieus non fes tant grant ordre, qe pos homs escouta l'error, q'om no trobe qalacom home qe lai inclina son cor. Per qe, sitot ieu non entent qe totz los puesca far entendentz, si vueill far aqest libre per l'una partida. 3)

Aqest saber de trobar non fon anc mais ajostatz tan ben en un sol luec, mais qe cascun n'ac en son cor, segon que fon prims ni entendenz. Ni non crezas que neguns hom n'aia istat maistres ni perfaig; car tant es cars et fins lo saber qe hanc nuls

1) R. non trobaras re mal dicha ni ben dicha, pos li trobador l'an dicha ni mes solamen en rima, que tostemps pois non sia en remembranza, e trobars e cantar egalment de totas autras gaillardias.

vetz.

2) R. son enganat dels trobadors e dels auzidors eissaments mantas

3) R. Per qe sitot non sun tant entendentz qom ieu volgra per far totz entendentz, si vueil eu far aquest libre per la una partida.

[merged small][ocr errors]
« PrécédentContinuer »