VII ότι δεϊ επισφαλών και στενών τόπων απαντώντων εις δύο διαιρείν άπασαν την στρατιάν και διχως απληκεύειν. Δεϊ δε επισφαλούς τοσούτου όντος του τόπου εξ ανάγκης και διχή διαιρεθήναι την στρατιάν και 3 ιδία έκαστον των μερών ενευρυχώρο και επιτηδείω 5 τόπω απληκεύσαι, των κενών χωρίων και των τετυπωμένων διαστημάτων ακριβώς εν τοις δυσί της στρατιάς τμήμασι φυλαττομένων. Τάξεις δε σεζικάς τας αναλογούσας εκατέρω των απλήκτων χρή διανείμαι και προς το ασφαλώς κύκλω αμφότερα διαφυλάξαι. Ει δε μή εξαρκούσιν οι οπλίται, και από των ακοντιστών δεί κατά μέτωπον τοϊς οπλίταις εντάξαι άχρις αν συμπεριλάβωσιν 1ο ένδον το όλον ιππικόν στράτευμα. Αύτη δε ή ακρίβεια είς αμφότερα ώσπερ είρηται τηρηθήτω και τα απλήκτα. Προσήκει δε και άρχοντα τον των ενδόξων 9 συνέσει και πείρα κεκοσμημένον επιστήσαι τώ ετέρω τμήματα του στρατού, όστις κακείνω10 τώ μέρει 1 εν ταύτη τη νυκτί την εφαρμόζουσαν 12 περιποιήσεται φυλακήν 13. Κρείττον γούν έστι και ωφελιμώτερον το διηρημένως 14 απληκεύσαι 15 ή το έσφιγμένως 15 και το χάρακα έχειν 16 τοις όρεσι προσεγγίζοντα17, κάντεύ θεν 18 τα εξ αυτών σεμπόμενα βέλη ευχερώς εμπίπτειν ταϊς σκηναίς και τα στρατοπέδω μεγίστην προξενείς της βλάβης. Ει δε το διορίζον όρος 19 αμφότερα 6 9 3 5 6 7 8 : 10 απάντων Α; απάντων Β.. Thesaurus S. V. τοσούτος : « Χen. Anab., III, 5, 7: ήν δε ο ποταμός τοσούτος το βάθος. Ρro quo per adjectivum Diod. II, 19 : θάμνοι βαθείαι τοσαύται σεφύκασιν. Quomodo etiam apud Χen. esse dicitur in nonnullis τοσούτος βάθος vel βαθύς. » xal om. B. ... Distribuer les régiments d'infanterie proportionnellement à la grandeur de chacun des deux camps ». - * αμφοτέρω Β. - * « Ranger des acontistes parmi les hoplites sur la ligne de front ». » ». -' αύτη Β; peut-etre faut-il écrire : ή αυτή δε ακρ. τηρηθείτω ΒK; τη τηρηθήτο E et 2 main de M. ° τον ένδοξον Α; τον τον ενδόξω κ; τον ένδοξον ΕΜ; τον των ενδόξων BC. En faveur de cette dernière leçon, cf. P. 99, 1,1. 12. κακείνα Β. 11 τα μέρη ΒΕΚ; τω μέρει AC; τα μέρει Μ; 1a 2 main de M en marge ίσως το μέρει. - " εφαρμόζουσα Β. – . περιποιήσεται φυλακήν. Cette expression est - elle synonyme de σεριφυλάσσειν, cf. p. 92, 1. 62 Non, Elle a ici un sens non consigné dans le Thesaurus : « procurera la surveillance à cette section ». 14 Pas d'a souscrit à ce mot dans les mss. 15 έσφιγμένως, mot bien forme; le Thesaurus n'en cite pas d'exemple dans les auteurs; il note seulement le témoignage d'un lexique. -16 και τον χ. ε. ΒCE; και τον χ. και Ε. Κ. – 17 Les exemples de προσεγγίζω . έέ au Thesaurus se rapportent tous à des êtres animés; il en est de même pour travtãv. Dans notre auteur, ces deux verbes sont construits avec des êtres inanimés. « et par 12 13 cf. p. 117, 1. i. 18 suite ». 19 όρος Κ. . τα απλήκτα διέλευσιν δίδωσι τοις βουλομένους από ετέρου διαβαίνειν πρός έτερον προς το αλλήλοις επιβοηθείν ει τύχοι έφοδος γίνεσθαι πολεμίων, ίσως ουδε δόξει διηρημένον είναι το απλήκτον, αλλ' όσον εκ της συμμαχίας 3 ώσπερ ήνωμένον φανήσεται και· ει δ' αυ πάλιν το διεϊργονο όρος κωλύει την πρός άλ5 ληλα των απλήκτων διάβασιν, και σορρωτέρω μακράν απ' αλλήλων τα απλήκτα γίνεσθαι βιάσαιτο, ει αγρύπνως και κατά το δέον εαυτούς περιφυλάξαιεν, και ούτως ουδεμία τούτοις' τη του Χριστού χάριτι συμβήσεται βλάβη. Καθάπερ γαρ ου μόνον μετά βαρείας και δυνάμεως, αλλά και μετ' εναριθμήτου πληθύος ενίοτε είσελάσαν εν τη πολεμία το ημέτερον στράτευμα ουδεμίαν 10 υπέστη βλάβην, αλλά καλώς συνετηρήθη9, ούτω δε 10 και εν μια νυκτί, εί τη προσηκούση χρήσoνται αγρυπνία 1, ουδεμίαν από της διαιρέσεως 12 υποστήσονται βλάβην. 8 VIII Περί τού οπόσον αριθμόν οφείλει έχειν το ιππικόν στράτευμα. 13 Το δε ιππικόν μάχιμον, είπερ έστιν ανδρών 15 οκτώ χιλιάδων και διακοσίων 15 των αριθμώ, εις κδ' αυτό τάξεις δεί διαιρεϊν εχούσας ανά άνδρας τριακοσίους: ταύτας δε τας κδ' τάξεις εις τέσσαρα σάλιν δει ποιείν, ώσπερ και των πεζών, ισοδυναμούντα αλλήλοις, έχοντα ανά εξ σαρατάξεις, ίνα της στρατιάς όδευούσης απάσης εις τα τέσσαρα μέρη τό τε έμπροσθεν και όπισθεν και τα πλάγια αι ανά εξ σαρατάξεις οδοιπορώσιν. Η δε του βασιλέως παράταξις εκτός τού20 των έστω χιλίους έχουσα ένα τους πονούσι μέρεσι εν ταις μάχαις αυτός εκ της ιδίας αποστέλλων παρατάξεως επιβοηθή. Ει 14 δε πλέον είη των οκτώ χιλιάδων και διακοσίων ανδρών το ιππικόν, αι εις τέσσαρα μέρη ένδον παρατάξεις αύξησιν λαμβανέτωσαν. Και γάρ ανάγκη εστίν βασιλέως ταξειδεύοντος μή μόνον οκτώ χιλιάδας αριθμόν έχειν 15 το ιππικόν στράτευμα, αλλά και πλείονας. Ταύ25 τας γάρ τας οκτώ χάριν τύπου μόνον των κβ' 16 εξεθέμετα, ώς χρησίμου όντος 2 3 4 5 7 τοϊς δελομένοις Β. το om. Β. « en raison de cette faculté de se porter secours réciproquement». φαίνεται Β. διεύργος Β. σεριφυλάξειεν au texte, σεριφυλάξοιεν à a la marge C; περιφυλάξοιεν les autres mss. -' ουδεμίαν τούτοις Β; ουδεμία τούτοϊς τή ACEM; ; . ουδεμία τη Κ. - * βορείας Β. xai as ouvetñBn dans K, avec un renvoi de 1" main à la marge, ou il y a ως. Les autres mss. ont καλώς συνετηρήθη « mais fut conservée intacte, en bon état». 10 δη ABC. αγρυπνίαν ΑΚ. αιρέσεως ΑΚ. ανδρών om. Κ. au lieu de ei. έχει ΒΕΚ; A en marge : ίσως έχειν. 16 είκοσι τεσσάρων AC. 11 12 13 14 Ý AM 15 του τοιούτου τύπου εν ταίς μάχαις και τη οδοιπορία κατά τους ευρυχώρους τόπους πολεμίων απροόπλως συμπιπτόντων. Ει δε ελάττων ή πληθύς των οκτώ χιλιάδων και διακοσίων ανδρών υπάρχει, έλατιούσθωσαν και αι τάξεις, και ανά πέντε έστωσαν καθ' έκαστα τα μέρη. Ει δε και έτι εις ήτίον αριθμόν 5 απαρτίζεται το ιππικόν στράτευμα, εξ ανάγκης ανά δ' τάξεις έκαστα τα μέρη εχέτωσαν, σλήν βασιλέως εκστρατεύοντος και ο τών δ' παρατάξεων αριθμός καθ' έκαστα τα μέρη πάνυ ολιγοστός 2 εστιν. Ει δε και έτι εις ελάττονα αριθμόν το ιππικόν απαρτίζεται στράτευμα, ου δεί βασιλέα μετά τοσούτου ολιγοστού πλήθους εκστρατεύειν. IX ! 10 Πώς δεί ποιεϊν την έκ τού απλήκτου του στρατοπέδου παντός αποκίνησιν. 4 7 Του δε στρατοπέδου απάραι και μέλλοντος του απλήκτου, μικρόν τι σρό της αυγής 4 ηχείτωσαν αι σάλπιγγες, ίνα πρός το οδοιπορείν άπαντες ευτρεπίζων ται· τους δε σαρά ταϊς δημοσίοις οδούς απληκεύοντας άρχοντας έξεστι προ15 σιάττειν τισί του ιδίου λαού επιβάντας των ίππων σαραφυλάττειν τας οδούς του κωλύειν και μη συγχωρείν σαγμάρια 5 ή και σαριππαράτους 7 πληρούντας οδούς ή εξέρχεσθαι, αλλά τρέπειν αυτούς και προς τα απλήκτα και τας οδούς κενάς συντηρεϊν Όρός το ακωλύτως διαβαίνειν 10 το μάχιμον. Οι δε άρχοντες, 8 τε των προηγουμένων της στρατιάς τάξεων και ο 12 πλαγιοφυλάκων και ο 20 του σάκα απερχέσθωσαν προς την κόρτην, και ευχήν και πρόσταξιν λαμβά νοντες παρά του βασιλέως ημών του αγίου, πόθεν και όπως δεί περιπατείν εις τον ίδιον λαόν απερχέσθωσαν και ο μεν, της στρατιάς προπορευόμενος, ηνίκα το δεύτερον σαλπισθη, τας τρείς αναλαμβανόμενος 13 μεθ' εαυτού τάξεις και δουκάτορας 14 εξίτω του απλήκτου, και άχρι τόξου βολής διάστημα ή και 25 δύο μακρυνόμενος του απλήκτου στηκέτω· σιελλέτωσαν δε και οι άρχοντες 3 5 6 7 απρόπλως Κ. ολιγοστώς Κ. απάραι Ε. 4 Tous les mss. donnent αυλής. Dans C, à la marge, d'une main moderne : « nonne legendum aùyñs? » σακμάρια les mss. ή και om. C; και om. Ε. σαριπαράτους Α. * Les mss. τρέφειν αυτάς. 10 διαβαίνειν το AC; les autres mss. διαβαίνει το. oi, main moderne dans C. Dans C, twv ajouté de la main moderne après ò. μεταλαμβανόμενος Κ. – 14 δουκά 11 σρό Κ.. 12 13 τωρας Ε. 3 των πλαγιοφυλάκων εκ των υπ' αυτούς ένθεν κακείθεν ανά μιας παρατάξεως και το αυτό διάστημα τους προπορευομένοις ποιήσαντες στήτωσαν το αυτό και ο του σάκα άρχων σοιείτω? μίαν όπισθεν αποστέλλων. Τούτο δε λέγομεν ου δι' υποψίαν και εφόδου μεγάλου φοσσάτου των γάρ μεγάλων φοσσάτων αι 5 επελεύσεις το πλήθει ταχύ διαγινώσκονται, και ει μή πάντη ράθυμός εστιν ο στρατηγός, αλλ' εγρήγορος, τας φοσσατικάς εφόδους ουκ αγνοήσει και σοτέ, αλλ' ίνα μή διά το ολίγους τινάς ει συμβή προς το αρπάσαι τι λάθρα σαραγενομένους συγκεχυμένη τη στρατιά και περισπασμένη τυγχανούση διά την κίνησιν ταραχήν τινα και δειλίαν σαράσχωσι. Κατ' αυτήν δε την δευτέραν ήχήν των σαλπίγγων τιθέσθω ή βασιλική σκηνή, είθ' ούτως και αι λοιποί ου γαρ προ αυτής αρμόζον έστιν ετέραν στήναι ποτε σηγουμένου και του απλήκτου, ούτε πάλιν του πλήθους κινείν μέλλοντος προ ταύτης ετέραν πεσείν. Ομοίως δε και κατά το δεύτερον σάλπισμα 7 του στρατοπέδου έκαστος επιφορ τιζέτωσαν τους αχθοφόροις ζώοις την ιδίαν αποσκευών και στηκέτωσαν εις τα 15 εαυτών απλήκτα, απεκδεχόμενοι την τρίτην ηχήν της σάλπιγγος και την του βασιλέως ημών του αγίου συν ταϊς ιππικαϊς τάξεσιν από του απλήκτου έξοδον. Επειδάν δε το τρίτον ήχηση, εποχούμενος ο βασιλεύς ημών ο άγιος το ιδίω ίππω εξίτω του απλήκτου μετά των επομένων αυτώ παρατάξεων. 10 8 X 20 Περί οδοιπορίας. Εν δε τη οδοιπορία αι μεν εξ σαρατάξεις άμα τη του βασιλέως ημών του αγίου προπορευέσθωσαν, αλλ' ου δίχα τάξεως. Τούτων γάρ ή μέν μία εξ εκανού διαστήματος έμπροσθεν όδευέτω προς το βλέπεις και κατασκοπείν και ως αν τα των πολεμίων στοχάσηται και εφεύροι μηνύειν τώ αγίω ημών βασιλεί των δε υπολιμπανομένων ε' αι μεν τρείς προπορευέσθωσαν, αι δε δύο ένθεν 25 κακείθεν της του βασιλέως ημών του αγίου παρατάξεως κατόπιν των έμπρο σθεν τεταγμένοι 10 την οδόν ανυέτωσαν· αφ' ου δε της οδού αι προηγούμεναι ιππικαι τάξεις απάρξονται σαραύτικα, και το μέτωπον των πεζών το κατ' ευ 1 5 6 8 7 9 ένθα Κ. σοιήτω ΕΜ. μιγνυμένου C. ABC. σάλμα οι του C. – 8 τας Α. την Ket A; ce dernier en marge : ίσως των. – 10 τεταγμένην Μ. Μ και om. 6 7 θείαν της οδού κείμενον κατά νώτον αυτής επέσθω· αι δε πλάγιοι σεξικαί και το όπισθεν της συντάξεως μέρος, ει ο τόπος ομαλός έστι και ευρύχωρος κατά την τού απλήκτου θέσιν και το σχήμα οδοιπορείτωσαν, περιέχουσαι μέσον το υπουργικόν άπαν συν τοις αχθοφόροις ζώοις. Η δε βασιλική αποσκευή 5 παντός προπορευέσθω του υπουργικού και σημείον εχέτω χάριν γνωρίσματος: καθεξής δε ταύτη το λοιπόν επακολουθείτω των σκευοφόρων· αι δε των σλαγιοφυλάκων παρατάξεις έσωθεν μέν πρός τάς πλευράς των πεζικών τάξεων ανά τρείς επόμεναι ετέρα τη ετέρα 3 βαδιζέτωσαν. Εξωθεν δε τούτων ομοίως και κατά πλευράν έτεραι τώ ομοίω σχήματι ανά τρείς σορενέσθωσαν· αύται δε αι εξώ1ο τεραι και πλαγιοφύλακες εξ σαρατάξεις των δύο μερών ανά λ' άνδρας εκάστη από του ιδίου λαού αφοριζέτω και μηκόθεν τούτους εν τοις πλαγίοις στελλέτω ίνα τα των πολεμίων πάντα διασκέπτωνται και εν τοις αυτών μέρεσι και τοίς μεγάλους αυτών άρχουσι πάντα διδάσκωσιν. Ο δε άρχων των ετέρων έξ των οπισθίων, των και σάκα καλουμένων, άνδρας και αυτός αφορίσας ρ' μεθ' ηγε15 μόνος τινός έμπείρου, εάτω από διαστήματος περιπατείν εκ των όπισθεν, ίνα και αυτοί κατασκοπώσιν 8 του μή κατά νώτον τούτοις αδοκήτως επελθείν τους πολεμίους. Προσήκει δε διά τε τους Άραβας και τους Τούρκους τους θρασύτερον έφορμώντας ταϊς παρατάξεσι προς αποτροπήν αυτών εις εκάστης των εξωτέρω ουσών ιβ' παρατάξεων ανά ρν' τοξότας άνδρας πεζούς από τον ταξιαρχιών των μονομερώς 10 εχουσών τους τοξότας αφορίσαντα διανείμαι του συν αυταίς οδοιπορεϊν. ο δε βασιλεύς εχέτω μεθ' εαυτού τοξότας όσους αν βούληται· εχέτω δε και Ρώς και μαλαρτίους 12. Ει δε σου κατά σάροδον εντύχοι χωρίοις το στράτευμα, εάτωσαν τους υπουργούς πρός σορισμόν απιέναι χρειών: ει δε μικρόν τι 25 παρεξέλθωσι διά το εκ πλαγίου και εκτός της οδού συγκείσθαι χωρία, αι των πλαγιοφυλάκων εξώτεραι τάξεις απίτωσαν πρός φυλακήν αυτών, των σαλπίγγων το ανακλητικός ήχουσών 13 και την στρατιάν είργουσών του μή οδοιπορείν, αλλά προσμένειν την των υπουργών άφιξιν· μετά δε την εκείνων άθροι 20 1 21. -3 Les mss. 5 6 mss.; les mss. 8 κα βασιλη Κ. 2 επακολουθήτω les mss., Sauf Μ; cf. p. 100, 1. 75 p. 105, 1. θατέραι. και ajouté apres ομοίως par C. εξότεραι les ai om. K. και διασκέπωνται έχων Μ, αίχων ΑΕ; dans E, une main recente a fait la correction έχων. τασκεπώσιν Μ. ταξιαρχών les mss. Dans C, en marge, de la main moderne : « Lege ταξιαρχίων ut patet ex sensu et regimine fem. εχουσών. » -10 μομερώς 1a 1" main de Ket de M. – la 1 τους Μ. μαλαρτίους ΑΕΜ; Κ μαλ’ αρτίους; cf. ce merme mot p. 105, 1. 16. -13 ηχούντων C. 9 11 12 |